चीनको विशेष प्रशासनिक क्षेत्र हङकङमा रहेका नेपालीले आयोजना गर्ने कार्यक्रममा हातमा थाल राखेर हत्केलाले घुमाई–घुमाई नचाउने र नाच्ने गरेको दृष्यलाई चासोपु्र्वक हेरिन्छ। नृत्य प्रस्तुत गर्दा हातमा थाललाई एउटा जादुगरले सर्कसमा प्रस्तुत गर्ने कला भन्दा कमी नहुने म्याग्दीको पहिचानको रुपमा रहेको लोपउन्मुख थाली नाच पछिल्लो समय हङकङमा निकै लोकप्रिय बन्दै गएको छ।

हङकङका हरेक कार्यक्रम तथा नेपालीले आयोजना गर्ने विभिन्न कार्यक्रममा गून्यु, चोलो, पटुकीको पहिरनमा सजिएर थाली नृत्यमार्फत प्रस्तुत गर्ने म्याग्दीकी मनु पुनले थाली नाचलाई हङकङमा लोकप्रिय बनाउन सफल भएको बताईन्। घरायसी काम, नियमित पसलमा बस्नुपर्ने भएपनि पुनले एक्लै सार्वजनिक कार्यक्रममा थाली नाचमार्फत म्याग्दीको मौलिक नाचको जर्गेनाको प्रयासमा समेत सक्रिय छिन्।

बाल्कालमा रघुगंगा गाउँपालिका–६ पाखापानीको अमर मावि र गाउँमा हुने कार्यक्रममा थाली नाचमार्फत पुरस्कार समेत जितेकी पुनले सन् २००९ मा प्रथम मोना नाईटमार्फत पहिलोपटक हङकङमा डमायाँ पुर्जा लगायतसँग मिलेर थाली नाच प्रस्तुत गरेकी थिईन्। अहिले पुन हङकङमा थाली नाच देखाउने करिब एक्ली कलारका भएकी छन्। उनको अभियानमा मोना हङकङका अध्यक्ष समेत रहेका श्रीमान कर्ण पुन मगरले साथ दिएका छन्। थाल हातमा राखेर कलात्मक प्रस्तुतीले हङकङमा पुगेका नेपालीले मात्रै रुचाइनन् चिनियाँ दिवसको अवसरमा हङकङ सरकारले आयोजना गरेको कार्यक्रममा समेत पुनले थाली नाच प्रस्तुत गरेकी थिईन्।

विभिन्न देशबाट आएकालाई थाली नाचमा छमछमी नचाउन सफल पुनले करिव एक दशकमा धेरै कार्यक्रममा थाली नाच देखाउन सफल भएको बताईन्।‘बाल्यकालमै सिकेको नाच हो,‘घरमा पनि फुर्सदमा नाँच्छु’ पुनले भनिन्। मोना हङकङ सांस्कृतिक विभागकी प्रमुख समेत रहेकी पुनले मगर समाज, पुन मगर समाज लगायतका संघसंस्थाले समेत थाली नाचको अफर गर्ने गरेको बताउँदै फुर्सद मिलाएर सहभागी हुने गरेको बताईन्।

थाली नाचमा मौलीकता र आफ्नोपन झल्कने गरेको बताउँदै पुनले माइती गाउँ पाखपानीबाट सिकेको नाचलाई हङकङसम्म देखाउन सफल भएको बताईन्। थाल भुईमा खस्यो भने अशोभनीय मान्ने गरिएकाले नाच अवधिमा धेरै सावधानी अपनाउनुपर्ने कलाकार पुनको भनाई छ। दुवै हातमा थाल राखेर सावधानीपूर्ण तरिकाले नाचिने हुदाँ थाली नाच रोचकपुर्ण हुन्छ।

उनले नाचमार्फत दर्शकको आर्कषक र आर्थिक सहयोग जुटाउन समेत सहज भएको बताईन्, दशक अगाडीसम्म तौल भएको चरेसको थाल नचाउने चलन भएपनि अहिले स्टलको थाल नचाउने गरिन्छ । वि.सं २००८ सालमा म्याग्दीको चिमखोलामा जन्मिएकी हिरामाया पुन श्रीसले सिर्जना गरेर प्रदर्शन गर्न थालिएको ‘थाली नाच’ अहिले म्याग्दीभित्र मात्रै देशभरका नेपालीबीच लोकप्रिय बन्दै गएको छ। वि.सं २०२८ सालमा चिमखोलाकी हिरामाया पुनले पहिलो पटक पञ्चेबाजाको तालमा थाली नृत्य प्रस्तुत गरेकी थिईन्। वि.सं २०४४ सालमा काठमाडौंमा भएको सार्क सम्मेलनमा प्रस्तुत भएपछि थालीनाचको राष्ट्रिय र अन्तर्राष्ट्रियकरण भएको हो।

Leave a Reply