युवाहरु विदेशिने क्रम बढ्दै गएपछि जनशक्तिको अभावमा म्याग्दीको खेती योग्य जमिन झाँडीमा परिणत हुँदै गएको छ ।सुविधा, रोजगारी र गुणस्तरीय शिक्षाको खोजीमा गाउँका व्यक्तिहरु बजार झर्दै गर्दा ग्रामीण बस्तीको उर्वर जमिन जंगलमा परिणत भएको हो। युवाहरुमा विदेश, शहरकेन्द्रित ब्यवसाय र जागिरमा केन्द्रित हुदाँ गाउँमा बस्ने बुवा आमा निर्वाहमुखी खेतीपातीमा सीमित छन् ।
पछिल्लो समय म्याग्दीको रघुगंगा गाउँपालिका–२ भगवती र बेनी नगरपालिका २ बगरफाँट को खेतीयोग्य जमिनमा अन्नबाली भन्दा बढी रुख विरुवा भरिएको छ । राखु भगवतीको खेतीयोग्य जमिनमध्ये ६० प्रतिशत भु–भाग बनजंगल, झाँडीले भरिएको स्थानीय वासी रामजी शर्माले बताउनुभयो ।
खेती गरिरहेको जमिनमा पनि रुखविरुवा भरिएपछि पहिलेको जस्तो उत्पादन हुन छोडेको उहाँको भनाइरहेको छ ।उर्भरभूमिमा धान, मकै, कोदो लगायतको रैथानीबाली लोप हुने अवस्थामा पुगेका छ । खेतीयोग्य जमिनमा टुनी, चिमल, मौवा, उत्तिस, बास लगायतको रुखविरुवा भरिएपछि बादरको आतंकपनि बढेको छ ।
बाँदरले कृषकले गरेको खेती खाने समस्या बढेको राखुका कृषक बताउछन् । पहिल्य बादर आउने थिएनन् पछिल्लो समय रुख विरुवा भरिएपछि बादर आउने क्रम बढेको राखु भगवतीका कृषक रामु खत्रीले बताउनुभयो । राखुका युवाहरु स्वदेशमा सुरक्षित नभएपछि शिक्षा तथा रोजगारको शिलशिलामा युरोप लगायतको खाडीमुलकमा पुगेका छन्, कमाएपछि सदरमुकाम बेनी, पोखरा, काठमाण्डौ लगायतको शहरमा बसाईसराई गर्छन् ।
जसले गर्दा गाउँको जंग्गा कमाउने मान्छे कमि भएको छ । ‘विस्तारै खेतीयोग्य जमिनमा अन्नपात लगाउने क्रम हट्दै गएको कृषि ज्ञान केन्द्रको तथ्याकंमा छ । उर्वर जमिनलाई असर गर्ने रुखविरुवा हटाउने र निर्वाहमुखी खेतीलाई परिवर्तन गरेर ब्यवासायी फलफूल खेती र तरकारी खेती गर्नतर्फ सबैका ध्यान जानुपर्ने राखु घट्टका सुन्तला कृषक बालकृष्ण कटुवालले बताउनुभयो ।
म्याग्दीमा युवाहरु विदेश नै नगई गाउँमा नै अवसरहरुको खोजी गर्ने युवाहरु भने नगण्य मात्रामा रहेका छन् । रोजगारीका लागि विदेश पसेका युवाहरुबाट रेमिट्यान्स भित्रिने गरेपनि घरायसी खर्च, घर घडेरीम लगानी गर्ने क्रम बढेको छ। उत्पादनमूलक क्षेत्रमा लगानी नगन्य मात्रामा रहेको छ ।
देशमा संघीय व्यवस्था लागु भएपछि दुर्गम गाउँमा सुविधा थपिएको छ, वस्ती वस्तीमा मोटरबाटो पुगेको छ । गाउँमा उत्पादन गरिएको वस्तु सहजरुपमा सवारीसाधनमार्फत बजारका पसलमा पु¥याउन सकिन्छ । रघुगंगा गाउँपालिकाका निर्वाचित जनप्रतिनिधिहरुले खेतीयोग्य जमिनको रुख विरुवा फडानीको अभियान संचालनमा उदासिनता देखाएका स्थानीयको भनाइरहेको छ । उत्पादनयोग्य जमिनलाई बाँझो नराखी ब्यावसायीक खेतीमा आकर्षित गर्ने योजना अघि ल्याउने जनदवाव आवश्यक देखिएको छ ।
