“म्याग्दी नदीको किनारमा बाफ उडेको र बिरेनुनको गन्ध आएपछि त्यहाँ पुग्दा तातोपानीको मुहान भेटियो”, उनले भने, “म्याग्दी नदीलाई डाइभर्सन र मुहानलाई संरक्षण गरेर स्नानस्थलका रूपमा विकास गर्ने योजना बनाएका छौँ ।”
जमिनभित्रबाट करिब ५० डिग्री सेल्सिएस तापक्रममा निस्कने पानीको मुहानमा पुग्न बगरगाउँबाट करिब ३० मिनेट हिँड्नुपर्छ । यसअघि सो तातोपानीको मुहानसम्म पुग्ने बाटो थिएन । म्याग्दी नदीमा निर्माणाधीन जलविद्युत् आयोजनाले बगरगाउँबाट महजरासम्म सडक निर्माण गरिसकेका छन् । नाउराबाट महजरा हँुदै बगर जाने सडक निर्माणाधीन छ ।
जलविद्युत् आयोजनाका कर्मचारी, मजदुर र स्थानीय बासिन्दाहरू सोही तातोपानीमा स्नान गर्न जान थालेका छन् । पानीमा बिरेनुन र अण्डा उमालेको जस्तो गन्ध आउने बगरका बासिन्दासमेत रहेका वडासदस्य हरिप्रसाद तिलिजाले बताए । “सानो हुँदा त्यहाँ तातोपानीको मुहान भएको सुनेको थिएँ”, उनले भने, “५५–६० वर्षपछि मुहान भेटियो । यसलाई संरक्षण र व्यवस्थित गर्नुपर्छ ।” तातोपानीको पोखरीमा स्नान गरेमा चोटपटक लागेको, सुन्निएको, बज्रिएको, ग्यास्ट्रिकलगायत स्वास्थ्य समस्या निको हुने जनविश्वास छ ।
तातोपानीको स्रोत मध्यम किसिमको छ । व्यवस्थित पोखरी बनाउन सकेमा २० देखि २५ जनासम्मले स्नान गर्न सक्छन् । धवलागिरि हिमाल आरोहण गर्न जाने पदमार्गमा पर्ने बगरगाउँ नजिकै रहेको अर्को तातोपानी कुण्ड छ । त्यहाँ स्थानीयवासीले स्नान गरेर स्वास्थ्यलाभ लिने गर्दछन् ।
म्याग्दीमा अन्नपूर्ण गाउँपालिकाको दोवा सेकार्कु, भुरुङ्ग, पाउद्वार, रातोपानी र कटुञ्जेमा यसअघि पहिचान भएका तातोपानीका मुहानको संरक्षण र व्यवस्थापन हुँदै आएको छ । यसैगरी बेनी नगरपालिका–४ को सिङ्गा, रघुगङ्गा गाउँपालिका–४ को दर्मीजा, धवलागिरि गाउँपालिका–१ गुर्जा र वडा नं ४ बगरमा रहेका तातोपानी कुण्ड प्राकृतिक उपचारस्थलको रूपमा प्रयोग भएका छन् ।
