भारतको उत्तराखंड प्रदेशको उत्तरकाशी जिल्लाको धराली गाउँमा रहेको खीरगंगा नदीमा आएको भयानक र भीषण बाढीको भग्नावशेषमा पुरिएको छ। नजिकै कुनै सडक वा बजार बाँकी छैन। जता हेर्यो, त्यहाँ २० फिटको भग्नावशेष र हृदयविदारक सन्नाटा मात्र छ। ३६ घण्टा बितिसक्दा पनि जेसीबी जस्ता ठूला मेसिनहरू पुग्न सकेका छैनन्। सेनाका सैनिकहरू ठूला ढुङ्गाको भग्नावशेषमुनि हातले जीवन खोजिरहेका छन्।
बाढी आउँदा गाउँका लगभग सबै वृद्धवृद्धाहरू ३०० मिटर टाढा रहेको पुर्खाको मन्दिरमा सामूहिक प्रार्थनामा सहभागी भएको हुनाले १५० भन्दा बढी मानिसहरू पुरिएका हुन सक्छन्। तिनीहरू बाँचे। तर गाउँमा उपस्थित अधिकांश युवा, व्यवसायी र पर्यटकहरू बाढीमा फसे।
भास्कर टोली धरालीबाट ६० किलोमिटर टाढा भटवारीमा छ। यो बिन्दुभन्दा बाहिर सडक भत्किएको छ। प्रशासनिक र उद्धार टोली बुधबार पनि अगाडि बढ्न सकेनन्। भटवारीदेखि धरालीसम्मको ६० किलोमिटर खण्डमा करिब ५ ठाउँमा सडक भत्किएकोले ठूला मेसिन र थप सेना धराली पुग्न सकेनन्।
सम्पूर्ण कार्य सेनालाई हस्तान्तरण गरिएको छ। गंगोत्री राष्ट्रिय राजमार्गमा रहेको गंगानारी नजिकैको पुल पनि बगाएको छ। सेनाले उपत्यकाको पुल निर्माण गरिरहेको छ। यो बिहीबार निर्माण गर्न सकिन्छ। त्यसपछि मद्दत आउन सुरु हुनेछ।
वायुसेनाले पनि एमआई-१७ हेलिकप्टर र एएलएच एमके-३ विमानको साथ उद्धार कार्यमा संलग्न हुनेछ। एएन-३२ र सी-२९५ यातायात विमानहरू पनि आगराबाट देहरादून पुगेका छन्। तिनीहरू बिहीबार उडान गर्न सक्छन्।
धरालीको श्रीखण्ड पहाडबाट आएको बाढी बादल फुटेर आएको थिएन। बरु पहाडभन्दा ६ हजार मिटर माथि रहेको झुण्डिएको हिमनदी थियो। मौसम विभागका निर्देशक डा. विक्रम सिंहका अनुसार मंगलबार धरालीमा दिनभरि २.७ सेन्टिमिटर मात्र वर्षा भयो, जुन सामान्य थियो। तैपनि, विनाश भयो। यसको प्रमुख कारण श्रीखण्ड पहाडमा रहेको झुण्डिएको हिमनदी हुन सक्छ।
वरिष्ठ भूगर्भविद् प्रा. डा. एसपी सतीले यो विपत्ति मौसमी नभएको बताउँदै भूगर्भीय र जलवायु परिवर्तनसँग सम्बन्धित रहेको बताए। ट्रान्स हिमालयमा तापक्रम निरन्तर बढ्दै जाँदा माथि रहेका झुण्डिएका हिमनदीहरू पग्लिरहेका छन्।
यहाँ, विपत्तिको ३६ घण्टा बितिसक्दा पनि प्रभावित क्षेत्र धराली, हर्षिल र सुखी टोपमा खोजी कार्य जारी छ। अहिलेसम्म उक्त दुर्घटनामा ५ जनाको मृत्यु भएको छ, जसमध्ये २ जनाको शव निकालिएको छ। गंगोत्री राजमार्गमा र वरपर अलपत्र परेका केरलाका २८ पर्यटक र महाराष्ट्रका ५१ पर्यटक फेला परेका छन्। उनीहरूलाई सेनाले उद्धार गरेको छ। एजेन्सी
