Friday, June 27, 2025
22 C
Beni
22 C
Beni
Friday, June 27, 2025
Home Blog Page 4

मुस्ताङका क्रियाशील पत्रकार सुन्दरकुमार थकाली नगद पुरस्कारसहित सम्मानित

मुस्ताङका क्रियाशील पत्रकार सुन्दरकुमार थकाली सम्मानित भएका छन् । विगत लामो समयदेखि मुस्ताङ जिल्लाको कठिन भूगोलमा निरन्तर पत्रकारिता क्षेत्रमा क्रियाशील पत्रकार थकालीलाई मुस्ताङको वारागुङ मुक्तिक्षेत्र गाउँपालिकाले आईतबार नगद पुरस्कारसहित सम्मान गरेको छ।

वारागुङ मुक्तिक्षेत्र गाउँपालिका र समग्र मुस्ताङ जिल्लाको ऐतिहाँसिक,धार्मिक, सांस्कृतिक,पर्यटकीय,कृषि लगायतका संभाव्य क्षेत्रहरुको उजागर गर्दै नागरिकहरुमा सूचना संम्प्रेषण तथा मुस्ताङ जिल्लालाई राष्ट्रिय स्तरमा पहिचान दिलाउन अहोरात्र पु¥याएको योगदानको उच्च प्रशंसा र मूल्यांकन गर्दै वारागुङ मुक्तिक्षेत्र गाउँपालिक कार्यालयले आफ्नो बाईसऔं गाउँसभा अधिवेशनमा नगद दस हजार पुरस्कारसहित दोसल्ला र प्रमाणपत्रद्वारा सम्मान गरेको हो ।

मुस्ताङ जिल्लाको समग्र आर्थिक विकास,सुशासन,समृद्धि र जिल्लाको धार्मिक,सांस्कृतिक,सामाजिक, जैविक विविधता लगायतमा खोज पत्रकारिता र समसामयिक घटनाहरुको सूचना संम्प्रेषण गर्दै विगत बाह्र वर्षदेखि निरन्तर पत्रकारिता क्षेत्रमा कलम चलाउँदै आईरहेका मुस्ताङका पत्रकार थकालीलाई गाउँपालिकाले नगद पुरस्कारसहित सम्मान गरेको हो । गाउँसभामा वारागुङ मुक्तिक्षेत्र गाउँपालिका अध्यक्ष रिन्जिङ नाम्गेल गुरुङ, उपाध्यक्ष डिकी गुरुङ ,प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत युवराज अधिकारी र नेपाल पत्रकार महासंघ मुस्ताङ शाखा अध्यक्ष सुनदेवी रसाईलीले गाउँसभा अधिवेशनका क्रममा संयुक्त रुपमा नगद पुरस्कारसहित दोसल्ला र प्रमाणपत्रद्वारा सम्मान गर्नुभएको हो ।

यसअघि पत्रकार थकालीलाई मुस्ताङको घरपझोङ गाउँपालिकाले पनि दोसल्ला र प्रमाणपत्रद्वारा सम्मान गरेको थियो । यसअघि मुस्ताङका पत्रकार सुन्दरकुमार थकालीले मुस्ताङ जिल्लाको समृद्धि र विकासका लागि कलम चलाए वापत आधा दर्जन पुरस्कारबाट पुरस्कारसहित सम्मानित भईसकेका छन् । पोखराबाट प्रकाशित आदर्श समाज राष्ट्रिय दैनिकबाट सुरुआती पत्रकारिता सुरु गरेका पत्रकार थकाली हाल समाधान राष्ट्रिय दैनिक,अन्नपूर्ण पोस्ट र राष्ट्रिय समाचार समिति (रासस)मा कार्यरत हुनुहुन्छ । यसअघि पत्रकार थकालीले राजधानी दैनिक,ईमेज टेलिभिजन लगायतमा जिल्ला सम्वाददाताको रुपमा काम गरिसक्नु भएको छ ।

बेनीको खेलमैदानलाई फराकिलो पारेर ‘प्यारापिट’ निर्माण

जिल्ला सदरमुकाम बेनीस्थित खेलमैदानलाई फराकिलो पारेर ‘प्यारापिट’ बनाउन थालिएको छ ।

खेलमैदानको दायाँतर्फ रहेको कालीगण्डकी नदीको किनारबाट पर्खाल उठाएर फराकिलो पारिएको खेलमैदानको सतह भन्दा माथि दर्शक बसेर खेल अवलोकन गर्ने प्यारापिट बनाउन लागिएको हो ।

चार तहको २० मिटर लामो प्यारापिट बनाउन रु १९ लाख ९३ हजारमा ठेक्का सम्झौता गरेको कस्तुरी कन्स्ट्रक्सनले ढलानको काम थालेको बेनी नगरपालिका–७ का वडाध्यक्ष रमेश श्रेष्ठले बताए।

कालीगण्डकी नदीतर्फ खेलमैदान विस्तार गर्न यसअघि उठाइएको पिल्लरमाथि प्यारापिट बनाउन चालु आवमा नगरपालिकाले रु २५ लाख र सङ्घीय सरकारले रु २० लाख बजेट विनियोजन गरेको थियो ।

सङ्घीय सरकारको योजनामार्फत थप करिब १५ मिटर प्यारापिट बनाउन उपभोक्ता समितिले सम्झौता गरेका छन् । चालु आर्थिक वर्षमा दुई वटा शीर्षकका आयोजनामार्फत करिब ३५ मिटर प्यारापिट तयार पार्ने लक्ष्यका साथ काम भइरहेको छ ।

“यसअघि ९७ मिटर भएको बेनी खुला मञ्चको खेलमैदानको लम्बाइ विस्तार गरेर १०० मिटर बनाएका छौँ”, वडाध्यक्ष श्रेष्ठले भने, “३८ मिटर चौडाइ भएको खेलमैदानलाई ४५ मिटर चाक्लो बनाउन म्याग्दी नदीको किनारमा पर्खाल उठाएर प्याराफिट बनाइसकिएको छ ।”

एघार/एघार जना फुटबल खेलाउन मिल्ने बनाउन गत वर्ष बेनी भगवती मन्दिरको पर्खाललाई तीन मिटर पछि सारेर खैलमैदानको लम्बाइ १०० मिटर बनाइएको थियो । खेलमैदानको क्षेत्रफल विस्तार गर्न बेनी नगरपालिकाले गत आर्थिक वर्षमा रु ५० लाख विनियोजन गरेको थियो।

सो बजेटबाट खेलमैदानमुनि कालीगण्डकी र म्याग्दी नदीको दोभानमा दुई कोठे मलामी घर र मन्दिर परिसरको पर्खाल सारिएको वडाध्यक्ष श्रेष्ठले बताए। मलामी घरको माथिल्लो भागमा सङ्घीय खानेपानी तथा ढल व्यवस्थापन आयोजना म्याग्दीमार्फत ११ वटा सार्वजनिक शौचालय निर्माण गरेको छ ।

‘बेनी मिनि रङ्गशाला’ म्याग्दी जिल्लाको प्राथमिकता प्राप्त र बेनी नगरपालिकाको गौरवको आयोजना हो । यसअघि म्याग्दी नदीको किनारतर्फ १०५ मिटर लामो र पाँच मिटर अग्लो पर्खाल बनाएर त्यसमाथि करिब १०० मिटर लामो प्याराफिट बनाइएको थियो ।

दर्शक बसेर खेल अवलोकन गर्ने प्यारापिटको बाहिरी भागमा बल बाहिर जान नदिन र अग्लो तारजाली लगाइएको छ। कालीगण्डकी र म्याग्दी नदीको दोभानमा रहेको मैदानलाई विस्तार गर्न र प्यारापिट बनाउन विसं २०७४ मा रु नौ करोड लागत अनुमान गरिएको विस्तृत परियोजना प्रतिवेदन ९डिपिआर० तयार पारिएको थियो ।

फुटबल, क्रिकेट र एथलेटिक्स खेलको अभ्यास गर्ने र प्रतियोगिता सञ्चालन गर्ने एकमात्र मैदान खुला मञ्च हो । जिल्लास्तरीय मेला, महोत्सव, सभा, समारोह, सांस्कृतिक कार्यक्रम र सम्मेलन यही हुने गर्छ।

हाल नौरनौ जनाको फुटबल खेलाइने खेलमैदान विस्तार गरेपछि ११/११ जनाको समूह खेलाउन सकिन्छ । हाल फुटबल खेल्दा खेलाडीले फालेको बल खोलामा पुगेर हैरान हुन्छ । विसं २०५१ मा तत्कालीन सांसद निल पुनले सांसद विकास कोषबाट रु एक लाख बजेट विनियोजन गरेर खुल्ला मञ्चलाई व्यवस्थित बनाउन सुरु गरिएको थियो।

आर्थिक वर्ष २०७७/७८ र आव २०७८/७९ मा बजेटविहीन हुँदा अलपत्र बनेको बेनी खेलमैदान योजनालाई पूर्णता दिन यसअघिका दुई आर्थिक वर्षमा बेनी नगरपालिकाले रु ५०/५० लाख बजेट व्यवस्थापन गरेको थियो ।  

पिस साइनको रक्तदानमा २५ पिन्ट रगत सङ्कलन

सिपमूलक व्यवसाय सञ्चालन गर्ने जनशक्ती उत्पादन गर्न म्याग्दीको सदरमुकाम बेनीमा रहेको पिस साइन व्युटी होम एण्ड ट्रेनिङ सेन्टरको १८ औं बार्षिकोत्सवको अवसरमा आयोजित रक्तदान कार्यक्रममा २५ पिन्ट रगत सङ्कलन भएको छ । नेपाल रेडक्रस सोसाईटीको रक्तसञ्चार केन्द्रको प्राविधिक सहयोगमा आयोजित रक्तदान कार्यक्रमको बेनी नगरपालिका उपप्रमुख ज्योति लामिछाने पौडेलले उद्घाटन गर्नुभयो । कार्यक्रममा जिल्ला खेलकुद विकास समितिका अध्यक्ष सुमन श्रेष्ठ, म्याग्दी बहुमुखी क्याम्पस स्वतन्त्र विद्यार्थी यूनियनका सभापति संगम चोखाल, लायन्स क्लव बेनी पिस सिटीका अध्यक्ष बिरेन्द्र श्रेष्ठ लगायतको उपस्थिती रहेको थियो ।

अस्पतालभित्र रहेको रक्तसंचार केन्द्रमा रगतको अभावकै कारण बिरामीको उपचारमा समस्या भएको जानकारी पाउँदा वित्तिकै रक्तदानका लागि दाताहरु तत्कालै पुग्ने गरेका छन् । म्याग्दीमा संकलन गरिएको रगत बागलुङ, पर्वत र कास्कीका बिरामीका लागि पठाउने गरिन्छ ।

पिस साइनकी सञ्चालिका प्रमिला जोशी श्रेष्ठले न्यूरोड र क्याम्पस चोकमा रहेको शाखाबाट कम लगानी, व्यवसायप्रतिको बढ्दो आकर्षण र बैदेशिक रोजगारीमा जाने यूवतीहरूलाई तालिमका साथै आर्थिक रुपमा विपन्नलाई निशुल्क तालिम दिने गरेको बताउनुभयो । सौन्दर्यको पक्ष पनि मानिसको एक गहना भएकाले बेरोजगार महिला तथा किशोरीहरुलाई सिप सिकाएर रोजगारको सिर्जना गरी आत्मनिर्भर बनाउने उद्देश्यसहित व्युटीपार्लर तालिम सेन्टर सहयोगी बनेको सञ्चालिका जोशीको भनाई छ ।

लक्ष्यअघि नै पूरा भयो बेनी चक्रपथ स्तरोन्नति

सदरमुकाम बेनीस्थित कालीगण्डकी र म्याग्दी नदी किनारै किनारको चक्रपथ सडक स्तरोन्नतिका लागि सञ्चालित योजना समयअघि नै सम्पन्न भएको छ । सडक स्तरोन्नतिका लागि सहरी विकास तथा भवन आयोजना बागलुङ र निर्माण कम्पनी काठमाडौँबीच २०८१ साल चैत १९ गते रु तीन करोड १९ लाख २० हजार ६८० मा ठेक्का सम्झौता भएको थियो । 

विसं २०८२ असार १५ गतेसम्म ठेक्काको म्याद भएको योजनाको ठेकेदार कम्पनीले २० दिनअघि नै सम्पन्न गरेको आयोजनाका इञ्जिनियर वीरबल सुनारले बताउनुभयो । “सम्झौताअनुसारको परिणाममा नाली, पर्खाल निर्माण र ढलान गर्ने काम सकिएको छ”, उहाँले भन्नुभयो, “प्राविधिक नापजाँच पनि भइसकेको छभने भुक्तानी दिन बाँकी छ ।” 

बेनी–८ कालीपुलबाट दोभान हुँदै खुलामञ्चको पश्चिमतर्फ बहुउद्देश्यीय मैदान छेउसम्म नौ सय मिटर लम्बाइमा पाँचदेखि छ मिटर चौडाइका दरले ढलान गरिएको सडक निर्माण गरिएको छ । रङरोगन भएको सडकमा ‘आइ क्याट’ राखिएको छ । 

अन्य आयोजना पनि लक्ष्यअघि नै सकिए 

निर्माण कम्पनीका सञ्चालक सुवासचन्द्र कार्कीले सम्झौतालगत्तै पर्याप्त मजदुर र उपकरण परिचालन तथा निर्माण सामग्री व्यवस्थापन गरेर लक्ष्यअघि नै योजना निर्माण गरेको बताउनुभयो । बजेट अभाव, आर्थिक सङ्कट, निर्माण सामग्रीको मूल्यवृद्धि, सामाजिकलगायत समस्या देखाएर धेरै आयोजनामा ढिलासुस्ती भइरहेको छ । निर्माण कम्पनीले जिम्मा लिएका म्याग्दीका अन्य दुई योजना पनि लक्ष्यअघि नै सम्पन्न भएका छन् । 

बेनी नगरपालिकाले सञ्चालन गरको बेनी–अर्थुङ्गे–तोरीपानी–पाखापानी सडक योजना लक्ष्यभन्दा तीन महिनाअघि नै सम्पन्न भएको छ । विसं २०८१ पुस १९ गते रु दुई करोड नौ लाखमा निर्माण कम्पनीबीचमा ठेक्का सम्झौता गरेको योजना २०८२ असार २५ गतेभित्र सम्पन्न गर्ने लक्ष्य राखिएको थियो । बेनी–अर्थुङ्गे–तोरीपानी–पाखापानी सडक योजनामार्फत प्रवेशबिन्दु, रातोपहिरो, नेप्टेचौर, काउरा, आरते, गिठीनी र आखेत क्षेत्रको अप्ठ्यारो गाउँमा सडक फराकिलो पार्ने, ग्यावियन पर्खाल, नाली र ढलान गरेर स्तरोन्नति गर्ने काम चैतमा नै सकिएको थियो । 

बेनी–जोमसोम–कोरला सडक योजनाअन्तर्गत तीन किलोमिटर दूरीको बेनी–गलेश्वर सडक स्तरोन्नति दुई वर्षमा सम्पन्न गर्ने ठेक्का सम्झौता एक वर्षअघि नै सम्पन्न गर्नुभएको थियो । निर्माण कम्पनीले २०७९ पुस १७ गते रु १२ करोड ७५ लाखमा ठेक्का सम्झौता भएको उक्त योजना २०८० पुसमा सकिएको थियो ।  “लक्ष्यअघि नै काम सम्पन्न गरे पनि भुक्तानी समयमा नपाउँदा समस्या भएको छ”, उहाँले भन्नुभयो, “झल्झट र झमेलामा पारेर भुक्तानीमा ढिलासुस्ती गरिदिदाँ निराश भएको छु ।”

चक्रपथमा पहलपहल

नदी कटानबाट सुरक्षित राख्न निर्माण गरिएको तटबन्धमाथि ‘आरसिसी’ ढलान गरी चक्रपथ बनाएपछि नदी तटमा रहेको बेनीबजार सुरक्षित हुनुका साथै आकर्षक देखिएको छ । नदी किनारको सडकमा साँझ बिहान पैदलयात्रा गर्न र गर्मी छल्न बजारवासीको चहलपहल बढेको छ । 

प्राविधिकहरूका अनुसार अन्तिमपटक ढलान भएको २१ दिनपछि सडकमा यातायात सञ्चालन गर्न सकिनेछ । क्रमागत योजनाअनुसार आगामी वर्ष दरवाङ बसपार्क ढलान र टर्मिनल भवन निर्माणका लागि सहरी विकास मन्त्रालयमा योजना प्रस्ताव गरिएको बेनी नगरपालिकाका प्रमुख सुरत केसीले बताउनुभयो । 

 “सरकारको देशभर १० वटा नमूना नगरपालिका बनाउने कार्यक्रमअन्तर्गत बेनीबजारस्थित चक्रपथ स्तरोन्नति गरिएको हो”, उहाँले भन्नुभयो, “बेनी बजारको बाहिरी क्षेत्र कालीगण्डकी र म्याग्दी नदीको किनारैकिनार चक्रपथ बनेपछि सवारीसाधन आवागमनमा सहज, बजार क्षेत्रको भित्री भागमा सवारीको चाप र दुर्घटनाको जोखिम घटेको छ ।” 

बाढीको उच्च जोखिमयुक्त जिल्ला सदरमुकाम बेनीबजार संरक्षणका लागि सिँचाइ तथा जलस्रोत व्यवस्थापन आयोजना कास्कीमार्फत पक्की पर्खाल निर्माण योजना अन्तिम चरणमा पुगेको छ । नदी नियन्त्रणका लागि पक्की पर्खाल निर्माण भएपछि किनारमा माटो राखेर फिलिङ गरेर सडक बनाइएको थियो । रासस

१५ हजार विद्यालय गाभ्ने वा बन्द तयारीमा सरकार

शैक्षिक गुणस्तर खस्कँदै गएपछि सामुदायिक विद्यालयप्रति अभिभावक र विद्यार्थीको विश्वास घट्दै गएको छ। कमजोर गुणस्तर र विद्यार्थीमैत्री वातावरण नहुँदा सामुदायिक विद्यालयमा विद्यार्थी संख्या पनि घट्दै गएको छ। यस्तो अवस्थामा आधाभन्दा बढी सामुदायिक विद्यालय मर्ज वा बन्द गर्नुपर्ने अवस्थामा सरकार पुगेको छ।

अर्थ मन्त्रालयले सार्वजनिक गरेको आर्थिक सर्वेक्षण २०८१/८२ अनुसार देशभरि सञ्चालित ३५ हजार ४ सय ४७ विद्यालयमध्ये ७३ प्रतिशत अर्थात् २५ हजार ८ सय ७६ सामुदायिक छन्। २०८०/८१ मा मुलुकभरि ३५ हजार ८ सय ७६ विद्यालय सञ्चालित थिए। जसमध्ये ७४.१ प्रतिशत अर्थात् २६ हजार ५ सय ८४ सामुदायिक विद्यालय थिए।

यो तथ्यांकले दुई आर्थिक वर्षको अन्तरमा सामुदायिक विद्यालयको संख्या घटेको देखाउँछ। यसैगरी सामुदायिक विद्यालयमा विद्यार्थी संख्या पनि घट्दै गएको तथ्यांक छ। बदलिँदो समयअनुसार रूपान्तरण हुन नसकेका कारण सामुदायकि विद्यालयप्रति अभिभावको रुचि पनि कम हुँदै गएको छ।

नेपालमा हाल सञ्चालित २५ हजार ८ सय ७६ वटा सामुदायिक विद्यालयमध्ये १५ हजार २ सय ७३ मा एक सयभन्दा कम संख्यामा विद्यार्थी छन्। यस्ता विद्यालयलाई एकआपसमा मर्ज वा बन्द गर्ने नीति शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधि मन्त्रालयले अघि सार्न लागेको मन्त्रालयका प्रवक्ता एवं सहसचिव शिव सापकोटाले बताए। उनका अनुसार एक सयभन्दा कम विद्यार्थी भएका सामुदायिक विद्यालयलाई कसरी व्यवस्थापन गर्ने भन्ने विषयमा मन्त्रालयले अध्ययन गरिरहेको छ। ‘समयअनुसार राज्यले सामुदायिक विद्यालयको शैक्षिक गुणस्तर अभिवृद्धि गर्न बजेटको आकार बढाउँदै लगेको छ,’ सापकोटाले भने, ‘सामुदायिक विद्यालयका ९९ प्रतिशत शिक्षक तालिम प्राप्त नै छन् तर पनि शिक्षण सिकाइ र सिकाइ उपलब्धि बढ्न सकेको छैन। यी विद्यालयले अभिभावक र विद्यार्थीको विश्वास जित्न पनि सकेका छैनन्। यसैकारण सामुदायिक विद्यालयमा विद्यार्थी संख्या पनि घट्दो छ। सयभन्दा कम विद्यार्थी भएका विद्यालय १५ हजारभन्दा बढी छन्। यस्ता विद्यालयलाई मर्ज वा बन्द गर्ने विषयमा मन्त्रालय नीति तथा कार्यक्रम बनाएर अघि बढ्ने तयारीमा छ।’

सापकोटाका अनुसार सरकारले सरकारी शिक्षामा गरेको लगानीअनुसारको प्रतिफल पाउन सकेको छैन। ‘आउँदो साउनदेखि सरकारले मर्जको नीतिअनुसार विद्यालयको पुनर्संरचना गर्नेछ,’ सापकोटाले भने, ‘विद्यालय नक्सांकन गरी पुनः वितरणको नीति अपनाइनेछ। तह, ग्रेड र स्कुल मर्जको नीति अघि सारिएको छ। शिक्षक दरबन्दी पनि रूपान्तरण गरिनेछ।’

तह घटाउने, गाभ्ने, बन्द गर्नेे अधिकार सम्बन्धित पालिकालाई भएकाले मन्त्रालयको निर्देशनमा पालिकाले विद्यालय व्यवस्थापन गर्ने मन्त्रालयका सूचना अधिकारी उपसचिव नीलकण्ठ ढकालले बताए। ‘एक सयभन्दा कम विद्यार्थी भएका विद्यालय धेरैजसो आधारभूत तहका छन्,’ ढकालले भने, ‘आगामी नीति तथा कार्यक्रमले यस्ता विद्यालय मर्ज वा बन्द के गर्ने भन्ने तय गर्छ।’

देशभरि पाँच सय देखि एक हजार विद्यार्थी भएका एक हजार ६ सय ३६ वटा र एक हजारदेखि १५ सयसम्म विद्यार्थी भएका ४ सय ४९ वटा सामुदायिक विद्यालय छन्। त्यस्तै २ हजारभन्दा बढी विद्यार्थी भएको सामुदायिक विद्यालय सय वटा मात्र छन्। ‘सरकारले लगानी र सेवासुविधा विस्तार गर्दा पनि सामुदायिक विद्यालयमा विद्यार्थी संख्या र शैक्षिक गुणस्तर बढ्न नसक्नु विडम्बना नै हो,’ उपसचिव ढकालले भने।

सरकारले शिक्षा क्षेत्रमा बर्सेनि २ खर्ब हाराहारीमा बजेट खर्च गर्दै आएको छ। तर सरकारी विद्यालयको शैक्षिक गुणस्तरमा सुधार आउन सकेको छैन। सयभन्दा कम विद्यार्थी भएका सामुदायिक विद्यालयमध्ये ९० प्रतिशत आधारभूत तहका रहेको शिक्षा, तथा मानव स्रोत विकास केन्द्रक निर्देशक भक्तबहादुर गोदारको भनाइ छ। उनका अनुसार शिक्षक दरबन्दी पनि आधारभूत तहमै धेरै छन्। तथ्यांक अनुसार सबै प्रकारका विद्यालयमा २ लाख ७८ हजार ५ सय ८५ जना शिक्षक छन्।

बाँदर नियन्त्रण गर्न सामुदायिक वनमा फलफूल खेति गरिने

बागलुङको काठेखोला गाउँपालिकाले बाँदर नियन्त्रणका लागि सामुदायिक वनमा फलफूल खेति गर्ने भएको छ । बढ्दो बसाइँसराइका कारण रित्तिदै गएका गाउँमा बाँदर आतङ्क बढ्दै गएपछि गाउँपालिकाले सामुदायिक वन उपभोक्ता समूहसँगको सहकार्य फलफूल तथा गिठा, तरुल, भ्याकुर र कन्दमूलको खेती गर्ने भएको हो ।

आर्थिक वर्ष २०८२/०८३ को नीति तथा कार्यक्रम सार्वजनिक गर्दै गाउँपालिका अध्यक्ष राजु थापाले तरकारी खेतीमा नागरिकलाई आकर्षण वृद्धि गर्न ‘तरकारी मिनिकिट अनुदान कार्यक्रम’ कार्यक्रमलाई प्रभावकारी रुपमा कार्यान्वयन गर्ने बताउनुभयो । गाउँपालिकलो बाँकोको सिन्की, सिस्नोको पाउडर, अल्लोको कपडा, लालीगुराँसको जुस, अदुवाको मिठाई, जुस, अचारलाई व्यवसायिक गर्दै स्थानीय उत्पादनको ब्राण्डिङ र प्याकेजिङ गरि बजारीकरण गर्ने भएको छ ।

चिया, अलैंची, ओखर, टिमुर, आलु र सुन्तला खेतीको पकेट स्थापना गरी ब्लकको रूपमा विकास गरि कृषि पकेट पूर्वाधार कार्यक्रम संचालन गरि कृषकको उत्पादनलाई संकलन र बजारीकरणका कृषि उपज संकलन केन्द्रको भवन निर्माण गरि सञ्चालन गर्ने नीति तथा कार्यक्रममा समावेस गरिएको छ ।

गाउँपालिकाले आगामी आर्थिक वर्षमा कोदोको लोकल रक्सीलाई ब्राण्डिङ र लेवलिङ गरी विक्री वितरण गर्ने प्रक्रिया अगाडि बढाउने अध्यक्ष थापाले बताउनुभयो । पर्यटकीय क्षेत्र घुम्ने गरी पर्यटकीय क्षेत्रमा पूर्वाधार निर्माण गेर निजी क्षेत्रसँग समन्वय गरी जडीबुटी उत्पादन र प्रशोधन केन्द्र सञ्चालन गरिने अध्यक्ष थापाले बताउनुभयो ।

किसानले उत्पादन गरेका नाङ्लो, डाली र मकैको खोस्टाबाट निर्माण हुने फूलजन्य सामग्रीहरूको बजारीकरणका लागि ‘काठेखोला कोसेली घर’ संचालन अध्यक्ष थापाको भनाइ छ । सबै नागरिकको मृगौला, मुटु, उच्च रक्तचाप, मधुमेह जस्ता रोगको निःशुल्क जाँच र उपचारको प्रबन्ध नीति तथा कार्यक्रममा समावेश गरिएको छ ।

“विषादी औषधि होइन, बिख हो”

 बेनी नगरपालिका अन्तर्गत सञ्चालनमा ल्याइएको ‘एकीकृत शत्रुजीव व्यवस्थापन (IPM) कृषक पाठशाला’ प्रभावकारी बन्दै गएको छ । पाठशालाको माध्यमबाट स्थानीय किसानले प्राङ्गारिक विधिमा आधारित व्यावसायिक तरकारी तथा खाद्यबाली उत्पादनमा व्यावहारिक सीप आर्जन गर्दै आएका छन् ।
बेनी नगरपालिका–१, आनन्दबगरका कृषक रुद्रबहादुर थापामगर अब खेतबारीमा कुटो–कोदालो मात्र होइन, कापी–कलम पनि लिएर जान्छन्। उनीजस्तै २५ किसान गत पुसदेखि चलिरहेको पाठशालामा सहभागी भई खेतबारीमै सैद्धान्तिक र व्यावहारिक ज्ञान लिँदै आएका छन् ।

खेतीमै पढाइ र प्रयोग
कृषक पाठशालामा सहभागीहरूले गोँलभेडा, काउली, खुर्सानी, सिमी, आलु, धान, गहुँ, सुन्तला लगायत बालीमा उन्नत बीउ छनोटदेखि खेती, गोडमेल, जैविक मलको प्रयोग, रोग–कीरा व्यवस्थापन र बजारीकरणसम्मका विषयमा साप्ताहिक चार घण्टा प्रशिक्षण लिइरहेका छन् । 
कृषक सरिता बानियाँ खड्का भन्छिन्, “खेतीबालीको रोग र कीराको चिनारी, त्यसको स्थानीय उपचार, र विषादीरहित उत्पादन प्रविधि सिक्न पाएका छौँ ।” उत्पादनमा प्रयोग हुने जैविक मल तथा वानस्पतिक विषादी स्थानीय स्रोतबाट नै तयार पार्ने अभ्यास गरिँदै आएको छ

प्रत्यक्ष प्रयोगमा आधारित सिकाइ
डम्मरामा सञ्चालन भएको कोसेबाली सिमी पाठशालामा स्थानीय किसानले प्याजका पात, केतुकी, असुरो, पाती, वस्तुभाउको मूत्र आदिबाट जैविक विषादी तयार गरेर प्रयोग गरेका छन् । किसान झरना थापा बताउँछिन्, “पहिले बजारबाट विषादी किन्थ्यौँ, अब घरमै जैविक झोल बनाउँछौँ, प्रभाव पनि राम्रो छ ।”
पाठशालाले ल्याएको रूपान्तरण
बेनी नगरपालिकाले चालु आर्थिक वर्षमा वडा नं. १ देखि ९ सम्मका विभिन्न स्थानमा गोँलभेडा, सिमी, आलु, खुर्सानी लगायत बालीमा आइपिएम कृषक पाठशाला सञ्चालन गरेको छ । हरेक समूहका लागि रु १ लाख ५० हजार बजेट विनियोजन गरिएको छ । जिल्लाका अगुवा कृषकहरू सहजकर्ता बनेर साप्ताहिक प्रशिक्षण लिइरहेका किसानलाई खेतमै ज्ञान दिइरहेका छन् ।
नगरपालिकाका कृषि अधिकृत आकृति ढुङ्गाना भन्छिन्, “यस कार्यक्रमले किसानलाई जैविक खेतीतर्फ प्रेरित गरेको छ । रासायनिक विषादीलाई विकल्प होइन, अन्तिम उपायको रूपमा बुझ्न सिकाइएको छ ।”

रासायनिक विषादी होइन, जैविक विकल्प
सहजकर्ता सोवित शर्माका अनुसार पाठशालाले किसानलाई ूविषादी औषधि होइन, बिख होू भन्ने चेतना दिन सफल भएको छ । खेतीबालीमा प्रयोग गरिने रासायनिक विषादीले स्वास्थ्यमा गम्भीर असर पार्ने भएकाले जैविक विकल्प अपनाउन सिकाइएको हो ।
अर्का सहजकर्ता क्षेत्रबहादुर कटुवालले पनि स्थानीय स्रोतबाट विषादी बनाउने सीप सिकाइएको र सुरक्षित कृषि प्रणालीले उत्पादन मात्र होइन, उपभोक्ताको स्वास्थ्य पनि जोगाउने बताए ।

Source:-रासस

राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी म्याग्दीले मनायो तेस्रो स्थापना दिवस

राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीको तेस्रो स्थापना दिवस म्याग्दीमा विशेष कार्यक्रमसहित मनाइएको छ। स्थापना दिवसको अवसरमा पार्टीको जिल्ला कार्यालय उद्घाटन गरिएको छ भने बिपद व्यवस्थापनलाई प्राथमिकता दिँदै यापिड एक्सन टोली लाई पूर्णता दिइएको छ ।

सोही अवसरमा जिल्ला सभापति यूवराज रोकाले म्याग्दीबाट पार्टीको सदस्यता दिनेको संख्याबाट निकै उत्साहित भएको बताउँदै जिल्लाका सबै ६ वटै स्थानीय तहको टोलबस्तीमा पुगेर पार्टीलाई बलियो बनाउने बताउनुभयो । पार्टीका एजेण्डालाई हरेकको घरदैलोमा पुग्ने गरी सक्रियतापुर्वक काम गर्ने अध्यक्ष रोकाको भनाई छ । स्थापना दिवसकै अवरमा बर्खाको समयमा उद्धार तथा विपद्जन्य गतिविधिमा सक्रिय हुन यापिड एक्सन टोलीलाई न्यूनतम आवश्यक सामग्रीहरू हस्तान्तरण गरिनुका साथै आगामी दिनमा हुने सम्भावित बिपदहरूलाई मध्यनजर गर्दै रणनीति तय गरिएको थियो।

कार्यक्रममा अतिथिका रूपमा प्रदेश महामन्त्री नवीन त्रिपाठी, सह–महामन्त्री कृष्णप्रसाद लम्साल तथा प्रदेश सचिवालय सदस्य अर्बिन तुलाचनको उपस्थिति रहेको थियो। स्थापना दिवसको समापनमा कालिपुलस्थित पक्की पुल परिसरको सरसफाइ गरी समाजप्रति सकारात्मक सन्देश प्रवाह गरिएको थियो। कार्यक्रममा बोल्दै नेताहरूले विपद् जोखिम न्युनिकरणमा च्ब्त् को सक्रियता र जनसहभागिता आवश्यक रहेको उपाध्यक्ष छवि आचार्यले बताउनुभयो । पार्टीले आगामी दिनहरूमा समेत विपद् व्यवस्थापन र समुदाय आधारित सचेतना अभिवृद्धि अभियानलाई प्राथमिकतामा राख्ने प्रतिबद्धता जनाएको छ।

प्रकाश पौडेलले थाले विपद् पीडितका लागि ‘अभियान सहारा’

नेकपा एमालेका युवा नेता प्रकाश पौडेलले बाढीपहिरो र डुबान पर्नेहरूको उद्धार र राहतका लागि ‘अभियान सहारा’ सुरु गरेका छन् ।

एमालेनिकट अनेरास्ववियुको राजनीतिबाट बिदा भएका उनले आफूलाई सामाजिक गतिविधिमा सक्रिय गराउन थालेका हुन् । 

देशभर मनसुनका कारण बाढी पहिरो जस्ता संकट आउन थालेपछी उनले युवाहरूलाई जोडेर उद्धार र राहत अभियानलाई प्रभावकारी बनाउने तयारी गरेका हुन् । 

‘म सम्पूर्ण अग्रज तथा साथीहरूलाई ‘अभियान सहारा’मा जोडिन हार्दिक अनुरोध गर्दछु,’ उनले भनेका छन्,’ुहामी रकम संकलन गर्ने वा वितरण गर्ने कामलाई प्राथमिकता दिँदैनौँ । हाम्रो उद्देश्य जोखिम र अप्ठ्यारोमा परेका दाजुभाइ तथा दिदीबहिनीहरूलाई प्रत्यक्ष सहयोगीहरूसँग जोड्ने हो।’

उनले आफूहरूको मुख्य काम भौतिक सहयोगमा केन्द्रित रहने बताएका छन् । सहभागीको अवस्था हेरेर यस अभियानलाई जिल्ला र स्थानीय तहसम्म अभियान सहारा विस्तार गरिने पनि पौडेलले बताएका छन् । 

उनले विपद्का बेला युवाहरूलाई एकीकृत रूपमा तलैसम्म परिचालन गरिने पनि बताएका छन् । ‘ुविपद्मा एकीकृत रूपमा युवाहरूलाई सम्भावित जोखिमयुक्त क्षेत्रमा परिचालन गर्ने हाम्रो योजना हो’, उनले भने, ‘हाम्रो प्राथमिकता चन्दा संकलन भन्दा जोखिममा परेकाहरूसम्म भौतिक रूपमै उपस्थित भएर राहत र उद्धार अभियान चलाउने हो ।’

पौडेलले आफूहरू आर्थिक संकलनमा नलागी पीडितहरूलाई भौतिक सहयोगसँगै स्थानीय सरकार र दाताहरूसँग सम्पर्क गराउन सक्रिय हुने बताए । पहिलो चरणमा यस अभियानमा कम्तीमा पनि ८ हजार युवाहरूले जोड्ने योजना रहेको उनले बताएका छन् । 

अनेरास्ववियुको कीर्तिपुरमा भएको महाधिवेशनबाट बिदा हुनुअघि पनि पौडेल सामाजिक काममै सक्रिय थिए । उनले यसअघि विभिन्न सामाजिक अभियान चलाइसकेका छन् ।

योग दिवस मनाइयो

प्रदेश आयुर्वेद कार्यालय म्याग्दीको आयोजनामा ११ औं अन्तर्राष्ट्रिय योग दिवस बेनीमा मनाइएको छ । प्रदेश आयुर्वेद चिकित्सालय बेनीको आयोजना तथा नविन आनन्द योग केन्द्र नेपाल र म्याग्दी जेसीजको समन्वयमा आयोजित कार्यक्रममा प्रमुख जिल्ला अधिकारी गुरुदत्त ढकालले योगले सबैलाई परिवर्तन गर्छ र त्यसको सुरुआत आफूबाट गर्नु पर्नेमा जोड दिनुभयो ।

उहाँलो नेपाल ऋषीमुनीको क्षेत्र भएको हुनाले योग तथा ध्यानमा सबैले मन लगाउनु पर्ने बताउनुभयो । कार्यक्रम प्रदेश आयुर्वेद चिकित्सालय म्याग्दीका कार्यालय प्रमुख डा.कमलराज अधिकारीको अध्यक्षता, नविन आनन्द योग केन्द्रका अध्यक्ष सुरेन्द्रराज शर्माको स्वागत तथा म्याग्दी जेसीजका महासचिव देवेन्द्र घिमिरेको सञ्चालनमा सम्पन्न भएको थियो ।