म्याग्दीको मालिका गाउँपालिका–७ प्रभुचेला धुरीमा निर्माण भएका भौतिक संरचनाहरुको शनिबार उद्घाटन गरिएको छ ।
सामुदायिक मेडिटेशन (ध्यान) केन्द्र स्थापनाका लागि गण्डकी प्रदेश सरकार र समुदायको रु. एक करोड भन्दा बढी लगानीमा पूर्वाधारहरु निर्माण भएको छ । प्रदेश सरकारको रु. ६५ लाख बजेटबाट आश्रयस्थल भवन, सार्वजनिक शौचालय, हवन कुण्ड, पदमार्ग र घेराबार निर्माण भएको छ ।

उक्त पूर्वाधारहरुको गण्डकी प्रदेश सरकारका पुर्व भौतिक पूर्वाधार विकास तथा यातायात ब्यवस्था मन्त्रि एबम् प्रदेशसभा सदस्य रेशम बहादुर जुग्जालीले उद्घाटन गर्नुभयो । यसैगरी बिमबासीहरुले स्वदेश तथा विदेशमा चन्दा संकलन गरेर रु. २८ लाख लगानीमा निर्माण भएको गोलघरको बिम–काठमाडौ सम्पर्क समाजका विदेश विभाग प्रमुख कृष्णप्रसाद जुग्जालीले उद्घाटन गर्नुभयो ।

स्थानीय काठ, ढुंगा र माटोको प्रयोग गरेर मौलिक किसिमको गोलघर बनाउन प्रवासमा रहेका बिमबासीहरुले सहयोग गरेका जुग्जालीले बताउनुभयो । उद्घाटनका अवसरमा ध्यान केन्द्र सञ्चालनका लागि अक्षयकोष स्थापना गर्न उहाँले रु. २५ हजार सहयोग गर्नुभयो ।

परापुर्वकालमा ऋषिमुनीहरुले तपस्या गरेर ज्ञान आर्जन गरेको प्रभुचेला तनाव व्यवस्थापन, मानसिक र शारिरिक स्वास्थ्यका लागि उपयोगी मानिएको मेडिटेशन गर्ने थलोका रुपमा विकास गर्न पूर्वाधार निर्माण गरिएको प्रभुचेला धुरी प्रर्वद्धन समाजका अध्यक्ष टिकाबहादुर जुग्जाली (नविन)ले बताउनुभयो ।

परापुर्वकालमा ऋषीमुनीहरुले प्रयोग गरेको कुटी, हवन कुण्ड र साधनास्थलको संरक्षण गरिएको छ । विभिन्न दाताहरुले व्यक्तिगत लगानीमा मन्दिर, खानेपानी र ध्यानाश्रम बनाउनु भएको छ ।

पलबिर जुग्जालीले कपिलानन्दले ध्यान गर्नुभएको कुटीको पुननिर्माण गर्नुभएको छ । छकप्रसाद पाइजाले शिव र देउप्रसाद जुग्जालीले गणेशको मन्दिर बनाउनु भएको छ । रुपलाल पुनको संयोजकत्वमा स्व. मनबहादुर थजाली पुन र रतिमा पुनको स्मृतिमा खानेपानीको पाईप जडान, धारा र टंकी निर्माण भएको छ ।

गोलघर र आश्रयस्थल बनेपछि तपस्वी, भक्तजन र पर्यटकलाई राती, हिउँ, पानी परेको र घाम चर्किदाँ आश्रय लिन सहज भएको छ । परापुुर्व कालमा ऋषिमुुनीहरुले प्रभुचेला धुरीमा तपस्या गरेर ज्ञान आर्जन गरेको तीन वर्षअघिको अध्ययनबाट तथ्यहरु पहिचान भएपछि संरक्षण र पूर्वाधार निर्माण गरिएको हो ।

वस्तीदेखि टाढा र जंगलको बिचमा शान्त हावापानी र वातावरणमा योग ध्यान गर्नका लागि प्रभुुचेलालाई ध्यान केन्द्रको रुपमा विकास गर्न पूर्वाधार निर्माणमा प्रदेश सरकारबाट बजेट बिनियोजन गराएको उहाँले बताउनुभयो । रु. २० करोड बजेट बिनियोजन गरेर खारादेखि बिम जोड्ने सडक स्तरोन्नति थालिएको जानकारी दिदै उहाँले प्रभुचेला र मालिका धुरी जोड्ने सडकलाई पनि स्तरोन्नतिका लागि पहल गर्ने प्रतिवद्धता जनाउनुभयो ।

पूर्वाधार निर्माण भएपछि यहाँ आउने तपस्वी, भक्तजन र पर्यटकहरुलाई सहज भएको प्रभुुचेला ध्यान केन्द्र व्यवस्थापन समितिका सदस्य समेत रहेका वडा अध्यक्ष टकलाल पुनले बताउनुभयो । मालिका गाउँपालिकाको सहयोगमा सोरवाङ देखि प्रभुचेला धुरीलाई सडकले जोडिएको वडा अध्यक्ष पुनले बताउनुभयो ।

बिम गाविसका पूर्व अध्यक्ष रुपप्रसाद पुनका अनुसार प्रभुुचेलाको धार्मिक महत्व नभुुझेर यहाँ केही वर्षअघिसम्म स्थानीयबासीले गाईभैसी र भेडाबाख्राको गोठ राख्ने खर्क बनाएका थिए ।

प्रभुचेला धुरीमा एक सय वर्षअघि सम्म ऋषिमुनीहरुका लागि तपस्या स्थल थियो । बिम गाउँको शिर र मालिका धुरीको फेदीमा अवस्थित प्रभुचेलमा नेपाल र भारतका विभिन्न ठाउँबाट ऋषिमुनीहरु आउने गर्दथे । स्वर्गद्धारी महाप्रभुका उत्तराधिकारी कपिलानन्द स्वामीले वि.स. १९७० देखि १९७५ सम्म यही ठाउँमा तपस्या गर्नुभएको थियो ।

कपिलानन्द स्वामीले तपस्या गर्ने क्रममा बनाएको कुटी, साधना स्थल र हवन कुण्डको भग्नाअवशेस अझै छन् । प्रभुचेला धुरीबाट धवलागिरी र गुर्जा हिमशृङखला अवलोकन गर्न पाउनु अर्को विशेषता भएको प्रभुचेला धुरी प्रर्वद्धन समाजका सचिव सुरमान गर्बुजाले बताउनुभयो ।

समुन्द्र सतहदेखि दुई हजार चार सय मिटर उचाईमा अवस्थित प्रभुचेला धुरी बिमदेखि दुई घण्टा र सवारी साधनमा ३० मिनेटमा पुगिन्छ । मालिका गाउँपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत हरिशचन्द्र ढकालले धार्मिक र पर्यटकीय हिसाबले प्रशस्त सम्भावना रहेको प्रभुचेलाको व्यवस्थापनमा ध्यान दिन सुझाव दिनुभयो ।

उद्घाटन कार्यक्रममा बेनी नगरपालिका–८ का वडा अध्यक्ष उत्तम कर्माचार्य, बिम मालिका संघ काठमाडौका रामबहादुर जुग्जाली, नविन आनन्द योग केन्द्रका सचिव हरिप्रसाद पौडेल, ओमकुमारी थापा लगायतले मन्तब्य व्यक्त गर्नुभएको थियो । कलाकार दिलु पुनले गित, नौमती बाजा समूहले बाजा, स्थानीय आमा समूह र योग समूहहरुले नृत्य प्रस्तुत गर्नुभएको थियो ।

‘पूर्णखोप सुरक्षित भविष्य, स्थानीय स्रोतको उपयोग स्वामित्व र सहभागिता, पूर्णखोप सुनिश्चितता हाम्रो प्रतिबद्धता’ भन्ने मूल नारासहित म्याग्दीको अन्नपूर्ण गाउँपालिका पूर्णखोप सुनिश्चित पालिका घोषणा भएको छ ।

शुक्रवार पालिकाको केन्द्र पोखरेबगरमा आयोजित एक समारोहबीच अन्नपूर्ण गाउँपालिकालाई पूर्णखोप सुनिश्चितता एवं दिगोपना पालिकाको रुपमा घोषणा गरिएको हो ।    बच्चा जन्मेदेखि १५ महिनासम्मका ९९ जना र १६ महिनादेखि ५९ महिनासम्मका ४ सय ३७ जनासहित सबै बालबालिकाहरुले पूर्णखोप पाएको सुनिश्चितासहित गाउँपालिकालाई पूर्ण खोपको दिगोपना कायम राख्ने प्रतिबद्धता जनाउँदै पूर्णखोप सुनिश्चितता एवं दिगोपना पालिका घोषणा गरिएको छ । बालबालिकाहरुले जन्मेदेखि ५९ महिनासम्मको अवधिमा विभिन्न प्रकारका खोपहरु पाएका छन् ।

राष्ट्रिय खोप तालिकाअनुसार तोकिएका उमेर समूहका बालबालिकाहरु सबैले सम्पूर्ण खोपको मात्रा पुरा गरेको तथा खोप निर्देशिकाअनुसार आवश्यक सबै प्रक्रियाहरु पुरा गरी गाउँपालिकालाई पूर्णखोप सुनिश्चितता दिगोपना पालिका घोषणा गरिएको स्वास्थ्य शाखा प्रमुख समुन्द्र बरुवालले बताउनुभयो ।

उहाँका अनुसार बालबालिकाहरुले जन्मेपश्चात् पोलियो, दादुरा, हेपाटाईटिस, जापानीज ईन्सेफ्लाईटिस, रुबेला, झाडापखाला, टाईफाइडलगायत रोगविरुद्ध पाउनुपर्ने विभिन्न १३ प्रकारका खोपको सबै मात्रा पुरा गरेका छन् । अन्नपूर्ण गाउँपालिकालाई पूर्णखोप सुनिश्चितता पालिकाको रुपमा घोषणा गर्न यसअघि गएको चैत २२ गते ५ नम्बर वडा शिखबाट वडास्तरमा पूर्णखोप सुनिश्चित वडा घोषणा कार्यको सुरुवात गरिएको थियो ।

पालिकाको सबै घरधुरीमा सर्वेक्षणसहित ५९ महिनासम्मका सबै बालबालिकाहरुको विवरण सङ्कलन गरी उनीहरुलाई पूर्णखोप लगाउनुका साथै पुनः सर्भेक्षण समेत गरिएको थियो ।

दोवा, भूरुङ–तातापानी, दाना, नारच्याङ, शिख, घार, हिस्तान र राम्चेसहित ८ वटा वडा रहेको अन्नपूर्णमा यी सबै वडालाई पूर्णखोप सुनिश्चितता एवं दिगोपना घोषणा गरिसकेपछि पालिकालाई औपचारिक रुपमा पूर्णखोप सुनिश्चितता भएको पालिका घोषणा गरिएको हो ।

कार्यक्रमको अवसरमा अन्नपूर्ण गाउँपालिकाबाट पूर्णखोप घोषणा सुनिश्चितता तथा दिगोपना घोषणा कार्यक्रमलाई सफल बनाउन आ–आफ्नो क्षेत्रमा खटिएका ८ वटा वडाका ८ जना सामुदायिक महिला स्वास्थ्य स्वयंसेविका र ८ वटा स्वास्थ्यचौकीका ८ जना स्वास्थ्यकर्मी तथा एकजना स्वास्थ्य शाखाको कर्मचारीलाई महत्वपूर्ण सहयोग पु¥याएको भन्दै प्रशंसापत्रसहित सम्मान गरिएको थियो ।

यसैक्रममा जिल्ला खोप समन्वय समितिको तर्फदेखि अन्नपूर्ण गाउँपालिकालाई पूर्णखोप सुनिश्चितताको घोषणा भएको तथा दिगोपना कायम राख्नको लागि प्रशंसा–पत्र समेत प्रदान गरिएको थियो ।

पूर्णखोप सुनिश्चितता पालिका घोषणा समारोहलाई सम्बोधन गर्दै जिल्ला समन्वय अधिकारी कमलप्रसाद आचार्यले पूर्णखोप कार्यक्रमले अपाङ्गतादर तथा बाल मृत्युदर घटाएर औषत आयु बढाउनमा महत्वपूर्ण सहयोग पु¥याउने बताउनुभयो ।

उहाँले खोप कार्यक्रम नेपाल सरकारको आधारभूत स्वास्थ्य सेवाको रुपमा रहेको बताउँदै पालिकालाई पूर्णखोप सुनिश्चितता तथा दिगोपना घोषणा कार्यक्रम प्रभावकारी रहेकाले यसलाई आगामी दिनमा पनि निरन्तरता दिनुपर्नेमा जोड दिनुभयो ।

अन्नपूर्ण गाउँपालिकालाई पूर्णखोप सुनिश्चित पालिका घोषणा गर्ने कार्यमा आ–आफ्नो ठाउँबाट वडास्तरमा खट्ने सबैलाई धन्यवाद दिनुभयो ।

उहाँले नेपाल सरकार र नेपालको संविधानले सबै बालबालिकाहरुलाई निःशुल्क रुपमा खोप पाउने अधिकारको व्यवस्था गरेको बताउँदै पूर्णखोप कार्यक्रमले स्वस्थ तथा सक्षम र सबल नागरिक उत्पादनमा सहयोग पुग्ने बताउनुभयो ।

गाउँपालिकाका उपाध्यक्ष दिवाकुमारी तिलिजा पुनले पूर्णखोप पालिका घोषणा गर्ने कार्यलाई आउँदा दिनहरुमा पनि निरन्तरता दिइने प्रतिबद्धता जनाउनुभयो । प्रदेश जनस्वास्थ्य कार्यालय म्याग्दीका प्रमुख भुवन ठकुराठीले पूर्णखोप कार्यक्रममा नेपाल सरकारको ४० प्रतिशत र दातृ निकायको ६० प्रतिशत लगानी रहेको जानकारी दिनुभयो ।

उहाँले पूर्णखोप कार्यक्रमले दिगो विकास लक्ष्य हासिल गर्न, बालमृत्युदर तथा अपाङ्गताको दरलाई घटाउन सहयोगी भूमिका खेल्ने बताउँदै खोप कार्यक्रमलाई पूर्ण रुपमा सफल बनाउन स्वास्थ्यकर्मी र महिला स्वयंसेविकाहरुको महत्वपूर्ण सहयोग रहेको बताउनुभयो ।

अन्नपूर्ण–६ घारका वडा अध्यक्ष रामबहादुर खड्काले मन्तव्य व्यक्त गर्नुभएको कार्यक्रममा गाउँपालिकाको स्वास्थ्य शाखा प्रमुख समुन्द्र बरुवालले पूर्णखोप सुनिश्चितता तथा दिगोपना कार्यक्रमको प्रतिवेदनवाचन र सञ्चालन तथा गाउँपालिकाको सामाजिक विकास समिति संयोजक ओमप्रसाद फगामीले स्वागत गर्नुभएको थियो ।

कार्यक्रममा स्वास्थ्यकर्मी, स्वयंसेविका र आमा समूहले नृत्य प्रस्तुत गरेका थिए । अन्नपूर्ण गाउँपालिका जिल्लामा पूर्णखोप सुनिश्चितता एवं दिगोपना घोषणा हुनेमा पाँचौं पालिका बनेको छ भने यसअघि धवलागिरि, मालिका, मंगला र रघुगंगा गाउँपालिका पूर्णखोप सुनिश्चित पालिका घोषणा भैसकेका छन् । अब बेनी नगरपालिका घोषणा भएपश्चात् जिल्लालाई पनि पूर्णखोप सुनिश्चित जिल्लाको रुपमा घोषणा गरिनेछ ।