म्याग्दीको मङ्गला गाउँपालिका-२ काफलगौरमा सोमबार दिउँसो भएको जिप दुर्घटनामा एक जनाको मृत्यु भएको छ।

थाइवाङबाट बेनीतर्फ आउँदै गरेको ग १ ज ६९३८ नम्बरको बोलेरो जिप दुर्घटना हुँदा सात जना घाइते भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय म्याग्दीले जनाएको छ।

प्रहरी निरीक्षक राजन ढकालले मङ्गला-१ की ६० वर्षीया फौमाया गर्बुजाको उपचारको क्रममा बेनी अस्पतालमा मृत्यु भएको जानकारी दिए।

उनकाअनुसार घाइते मङ्गला–२ की ३४ वर्षीया सन्तु केसी, १० वर्षीया सिवानी कसी र पाँच वर्षीया रिवान केसीलाई थप उपचारका लागि पोखरा पठाइएको छ।

मङ्गला-१ की १५ वर्षीया बबिना परियार उपचारपछि घर पठाइएको छ भने मङ्गला-२ की २२ वर्षीया विपना कार्की, मङ्गला-१ का ३८ वर्षीय तेजबहादुर गर्बुजा, मङ्गला-२ का ५० वर्षीय भूमिकला नेपालीको बेनी अस्पतालमा उपचार भइरहेको छ।

ओरालो सडकमा जिप पल्टिएर दुर्घटना भएको थियो। जिप चालकलाई नियन्त्रणमा लिएर छानबिन सुरु गरिएको प्रहरी निरीक्षक ढकालले बताए। मंगला गाउँपालिका र बाबियाचौरका राजु पाण्डेको गाडीमा घाइतेलाई बेनी अस्पताल ल्याइएको थियो ।

राष्ट्रिय योजना आयोगको उपाध्यक्षमा डा. मीन बहादुर श्रेष्ठ नियुक्त हुनु भएको छ । म्याग्दीको बेनी नगरपालिका वडा नं ४ सिंगा स्थायी घर हुनुभएका श्रेष्ठलाई प्रचण्ड नेतृत्वको सरकारले उपाध्यक्षमा नियुक्ती गरेको प्रधानमन्त्री प्रचण्डका स्वकिय सचिवालयका पुनम खड्काले जानकारी दिनुभयो । यसअघि २०७३ सालमा प्रचण्ड प्रधानमन्त्री भएका बेला पनि श्रेष्ठ नै योजना आयोगको उपाध्यक्ष थिए ।

नेपाल राष्ट्र बैकका कार्यकारी निर्देशक श्रेष्ठले अघिल्लो बाम गठबन्धनको सरकारमा आर्थिक सम्बन्धित समितिमा बसेर समेत योगदान दिनुभएको थियो । नेपालबाट एमपीए, बेलायतबाट एमबीए र अष्ट्रेलियाबाट अर्थशास्त्रमा विद्यावाधिरि गर्नुभएका डा. श्रेष्ठको परिकल्पनामा हरियाली मोडेलको कृषि अभियान समेत सञ्चालित छ ।

नेकपा माओवादी केन्द्रबाट समानुपातिकको सूचीमा समेत रहनुभएका उपाध्यक्ष डा. श्रेष्ठले साढे ४ वर्ष राष्ट्र बैंकको अनुसन्धान विभागमा कार्यकारी निर्देशक र त्यसपछि राष्ट्र बैंकको प्रवक्ताको जिम्मेवारी सम्हालेको अनुभव छ । अघिल्लोपटक उपाध्यक्ष हुदाँ श्रेष्ठकै पहलमा बेनी दरबाङ सडकखण्ड कालोपत्रेले गति लिएको थियो ।

गएको प्रतिनिधिसभा तथा प्रदेशसभामा डा. श्रेष्ठ बामलोकतान्त्रिक गठबन्धनलाई जिताउन जिल्लाका अ अधिकांस चुनावी अभियानमा पुग्नुभएको थियो । म्याग्दीको भुगोलका बारेमा राम्रोसँग जानकार श्रेष्ठ उपाध्यक्ष भएपछि यसपटक विकास निर्माणका क्षेत्रमा थप प्राथमिकतामा पर्ने अपेक्षा म्याग्देलीले गरेका छन् ।

म्याग्दीको मंगला गाउँपालिका वडा नं २ काफलचौरमा बोलेरो दुर्घटना हुदाँ ६जना घाईते भएका छन् ।थाईवाङबाट बेनी तर्फ आउँदै गरेकोबोलेरो रोकिराखेको अवस्थामा एक्कासी सडकमै पल्टिएको प्रहरी चौकी बावियाचौरका प्रहरी सहायक निरिक्षक लालबहादुर थापाले बताउनुभयो । उहाँका अनुसार सडकमा एक्कासी पल्टिएपछि यात्रुको शरीरका विभिन्न भागमा चोट लागेको छ ।

घाईते हुनेमा बिपना भण्डारी, रेजिना परियार, टेक बहादुर गर्बुजा फमाया गर्बुजा र सन्तु केसी रहेको बेनी अस्पतालका सदस्य विज्ञानराज शर्माले बताउनुभयो। उहाँका अनुसार घाईतेमध्ये फमायाँ गर्बुजालाई गहिरो चोट लागको छ । दुर्घटनामा घाईते भएका अन्यको अवस्था सामान्य रहेको छ । घाईतेलाई मंगला गाउँपालिका र म्याग्दी उद्योग वाणिज्य संघ बावियाचौर इकाईका सभापति राजु पाण्डेको सवारीसाधन प्रयोग गरी थप उपचारका लागि बेनी अस्पतालमा ल्याइएको छ ।

घाईतेको उद्धारका लागि मंगला गाउँपालिकाका अध्यक्ष सतप्रसाद रोका सहितको टोली घटनास्थलमा पुग्नुभएको थियो । अध्यक्ष रोकाले तत्कालै थप उपचारको तयारीका लागि बेनी अस्पतालमा समेत खवर गर्नुभएको थियो । बोलेरो दुर्घटनामा परेको देखेपछि स्थानीय उद्धारमा खटिएका थिए । बोलेरोमा ९ देखि १२ जना सवार रहेको बताइएको छ । बोलेरो स्टाटमै रहेको अवस्थामा असावधानीका कारण दुर्घटनामा परेको हुनसक्ने प्रारम्भीक अनुमान गरिएको छ ।

बेनी नगरपालिका–१ उपल्लाचौरकी कल्पना थापामगरको आँगनमा धारा छ । खान, गाईवस्तुलाई खुवाउन र सरसफाइका लागि आवश्यक पानी सार्वजनिक धाराबाट पाइपमा जोडेर आपूर्ति गर्छन्।

“आँगनमा धारा भए पनि पानी आउँदैन”, उनले भने, “टोलको सार्वजनिक धारामा पानी आउँदा पालो लगाएर पाइपबाट ल्याएको पानी ड्रम, गाग्री र ग्यालिनमा सँगालेर उपभोग गर्छौँ ।” कल्पनाजस्तै उपल्लाचौर र सालघारी टोलका धेरैजसो घरमा निजी धारा बनेको करिब एक वर्ष पुगे पनि पानी आपूर्ति भएको छैन ।

कालीगण्डकीको पानी तानेर घर–घरमा खानेपानी सुविधा पु¥याउने उद्देश्यले सुरु भएको रत्नेचौर लिफ्ट खानेपानी आयोजना निर्माणले गति लिन नसक्दा उपभोक्ताको दुःख नहटेको हो । रत्नेचौरमा विस २०३५ मा निर्माण भएको खानेपानी आयोजना जीर्ण र अव्यवस्थित छ । जीर्ण संरचना र मुहान सुक्दै गएकाले पर्याप्त पानी आपूर्ति हुनसकेको छैन । आयोजना निर्माणमा भएको ढिलाइले घर–घरमा धाराबाट शुद्ध खानेपानी उपभोग गर्न पाउने आशा गरेका नागरिक निरास बनेका स्थानीय कृष्ण बोगटीले बताए।

दुई वर्षमा सम्पन्न गर्ने लक्ष्यसहित सञ्चालित करिब रु सात करोडको खानेपानी आयोजनाले ठेक्का सम्झौता भएको ३१ महिनासम्म पनि पूर्णता पाएको छैन । बेनी नगरपालिका–१ रत्नेचौरका वडाध्यक्ष टेकबहादुर थापाले सम्बद्ध कार्यालय र निर्माण व्यवसायीको समझदारी नमिल्दा खानेपानी आयोजना निर्माणले निरन्तरता पाउन नसकेको बताए। “ताकेता ग¥यो भने १५–२० दिन काम हुन्छ । अनि फेरि रोकिन्छ, हैरान भएका छौँ”, उनले भने, “निर्माण कम्पनीका सञ्चालक र खानेपानी कार्यालयको असमझदारीले आयोजना प्रभावित बनेको हो ।”

खानेपानी, जलस्रोत तथा सिँचाइ डिभिजन कार्यालय म्याग्दी र प्राकृतिक–प्रदीप–जुम्ली जेभीबीच २०७७ असार २४ गते रु दुई करोड ७५ लाख ३६ हजार पाँच सयमा ठेक्का सम्झौता भएको थियो । कूल रु छ करोड ७६ लाख लागत अनुमान गरिएको आयोजनाको उपभोक्ता समितिले गर्नुपर्नेबाहेकका संरचना बनाउन ठेक्का लगाइएको हो । विसं २०७९ असार २३ गतेसम्म मुहानमा इनार, मुख्य लाइन, सङ्कलन, रिजर्भ र वितरण ट्याङ्कीलगायत संरचना निर्माण गरिसक्ने सम्झौता थियो ।

हालसम्म एक वटा रिजर्भ फेरो ट्याङ्की निर्माण सकिएको छ । दुईवटा ट्याङ्की र इनार निर्माणलाई पूर्णता दिन बाँकी छ । मुख्य पाइप लाइन जडान र गाड्ने, शाखा लाइन खन्ने गाड्ने काम बाँकी छ । निर्माण कम्पनीका प्रतिनिधि होमनाथ सापकोटाले बाँकी कामलाई पूर्णता दिन शनिबारदेखि मजदुर र उपकरण परिचालन गरेको बताए।

“इनार बनाउन खाडल खनिएको छ, कार्यालयले छिटो लाइन दियो भने मुख्य लाइनको जिआइ पाइप वेल्डिङ पनि तत्कालै सुरु हुन्छ”, उनले भने, “बाँकी रहेका धारा बनाउन र पाइप लाइन पुर्नका लागि मजदुर ल्याएको छु । समुदाय र कार्यालयबाट वातावरण बन्यो भने दुई महिनाभित्र आयोजना निर्माण सकिन्छ ।”

विसं २०७७ माघ ११ गते तत्कालीन प्रतिनिधिसभा सदस्य भूपेन्द्रबहादुर थापाले आयोजनाको शिलान्यास गरेका थिए। सिमस्थित कालीगण्डकी नदी किनारबाट पानी तानेर रत्नेचौर, उपल्लाचौर र सालघारीमा दुई सय ४३ घरधुरीमा निजी धारामार्फत खानेपानी वितरण गर्ने योजना छ । हालसम्म एक सय २० भन्दा बढी घरमा निजी धारा निर्माण भइसकेको छ । तीस हर्सपावर क्षमताको सम्पवयलको सहायताले प्रतिसेकेण्ड ४.७ लिटर पानी चार सय ५० मिटरमाथि सालघारीमा निर्माण हुने एक सय १५ क्यूबिक क्षमताको ट्याङ्कीमा खसालेर घर–घरमा धारा जडान गरेर वितरण गरिने भएको छ ।

घर–घरमा निजी धारा जडान गरेर खानेपानी वितरण गरिने यो आयोजनाको वितरण लाइनको कुल दूरी १८.७ किलोमिटर छ । खानेपानी कार्यालयले भने ढिलासुस्ती गर्ने निर्माण कम्पनीलाई कामलाई तीव्रता दिन ताकेता गरिएको जनाएको छ ।