म्याग्दीको प्रसिद्ध धार्मिकस्थल मालिका मन्दिरमा जेष्ठी पूर्णिमामा ४ हजारभन्दा बढी भक्तजनले दर्शन गरेका छन् । म्याग्दीको मालीका, रघुगंगा र मंगला गाउँपालिकाको सिमानामा समुन्द्री सतहदेखि तीन हजार ३ सय मिटर उचाइमा अवस्थित मालिकाधुरीमा म्याग्दीका साथै बागलुङ, पर्वत, कास्की, बुटवल लगायतका क्षेत्रबाट भक्तजनले पदैल र यातायातका सवारीसाधनमा पुगेर भक्तजनले पूजआजा गरेको मालिका क्षेत्र विकास संरक्षण समितिका अध्यक्ष छकप्रसाद पाईजाले बताउनुभयो ।

‘अनुकुल मौसम भएकाले भक्तजनहरुको भिड थियो, भक्तजनलाई आवतजावतमा सास्ती नभएकाले पनि बर्षेनी बढ्दै छन्’ अध्यक्ष पाईजाले भन्नुभयो ।

मन्दिरमा ८२ हजार दानभेटी संकलन भएकोमा पूजाआजामा खटिएका सहित विविध खर्च कटाएर बाँकी रहेको ३६ हजार ५ सय बैंक खातामा जम्मा गरिने अध्यक्ष पाईजाले बताउनुभयो । मन्दिरमा दर्शन गर्न आउनुभएका बागलुङङा अर्जुन सापकोटाले खानेपानीका लागि २५ हजार र बुटबलबाट दिलकुमारी तुलाचनले ६ हजार सहयोग गर्नुभएको छ ।

मन्दिरमा संकलन भएको भेटीबाट मन्दिरमा आवश्यक पर्ने विभिन्न क्षेत्रमा खर्च गरिन्छ ।एउटै चट्टानमा त्रिदेवी मालिका, कालिका र जालपा रहेको मालिकाधुरीमा चण्डी पुर्णिमा, जेष्ठी पुर्णिमा र कार्तिक पुर्णिमामा दर्शन र पुजाआजा गर्ने भक्तजनहरुको घुइँचो लाग्छ ।

त्रिदेवीको दर्शनले मनोकांक्षा हुने जनविश्वासका साथ बषौंदेखि भक्तजनहरू मालिकाधुरी पुग्छन् । कालिका र जालपकाको बीचमा मालिका मन्दिर छ । एउटा ठूलो शिलालाई कालिका र अर्कोलाई जालिकाको रूपमा पुजिन्छ।मन्दिर नजिकै चट्टानमा गणेशको पूजा गरिन्छ ।

आँखामा नै ठोक्किन आउने धौलागिरि, नीलगिरि, अन्नपूर्ण, मनास्लु, माछापुच्छ्रे, गुर्जा, चुरेन, पुथालगायतका दर्जनौँ हिमश्रृंखला देखिन्छन् ।मन्दिरको चारैतिरबाट सडक सञ्जाल छोडेर करीब साढे तीन घण्टाको यात्रामा पुगिने मालिका मन्दिरलाई धार्मिकसँगै पदयात्राका लागिसमेत सुन्दर गन्तव्यका रुपमा विकास गर्न मालिका र रघुगंगा गाउँपालिकाले सडक सञ्जाल विस्तार गरेकाले करिब एक घण्टाको पैदलयात्रामा पुगिन्छ ।

२०७८ को पुस महिना पोखराको मणिपाल मेडिकल कलेजका विद्यार्थीहरूका लागि अविस्मरणीय बन्यो । तत्कालीन अनेरास्ववियु गण्डकीका अध्यक्ष प्रकाश पौडेलको नेतृत्वमा भएको ३१ दिने आन्दोलनले मेडिकल शिक्षा क्षेत्रमा ठूलो तरंग ल्याएको थियो ।

पोखरा स्थित मणीपाल मेडिकल कलेजले कोरोना महामारीपछिको संकटमा ८० भन्दा बढी विद्यार्थीहरूलाई प्रतिव्यक्ति ६ लाखभन्दा बढी शुल्क वृद्धिको बिल थमाएपछि विद्यार्थीहरू आक्रोशित बने अवस्था आएको थियो ।

यही अन्यायविरुद्ध पौडेलले सशक्त आवाज बुलन्द गरे, जसले गण्डकी प्रदेशको मेडिकल शिक्षा क्षेत्रमा एउटा नयाँ इतिहास लेख्यो । पौडेल त्यतिबेला गण्डकी प्रदेशका स्वास्थ्य मन्त्री मधु अधिकारीसँग स्वास्थ्य क्षेत्र सुधारका माग राखिरहेका थिए । सोही बेला मणिपालका विद्यार्थीहरूले उनलाई फोन गरेर शुल्क वृद्धि र प्रशासनको दबाबको बारेमा जानकारी दिए ।

पौडेल तत्काल मणिपाल शिक्षण अस्पताल पुगे र विद्यार्थीहरूसँग छलफल गरे । कलेज प्रशासनले चर्को शुल्क लिएर विद्यार्थीहरूलाई मानसिक दबाब दिएको तथ्य बाहिरिएपछि उनले आन्दोलनको नेतृत्व गर्ने निर्णय लिए । मणिपाल मेडिकल कलेजको गेटमा ३१ दिनसम्म चलेको आन्दोलनले देशैभर चर्चा पायो ।

पौडेलको नेतृत्वमा एकजुट भएका विद्यार्थीहरूले शुल्क वृद्धिको विरोधमा नारा लगाए, धर्ना दिए र प्रशासनको अन्यायपूर्ण कदमविरुद्ध सशक्त प्रदर्शन गरे । कलेज प्रशासनले आन्दोलन दबाउन विभिन्न दबाबका रणनीति अपनायो । पार्टी नेताहरूको प्रभावदेखि अन्य क्षेत्रका शक्तिशाली व्यक्तिहरूलाई प्रयोग गरेर पौडेलमाथि दबाब सिर्जना गरियो । तर, पौडेलले हार मानेनन् ।

उनले विद्यार्थीहरूलाई एकताबद्ध राख्दै आन्दोलनलाई निरन्तरता दिए । यो आन्दोलनको परिणाम स्वरूप मणिपाल मेडिकल कलेजले थमाएको अनावश्यक शुल्क खारेज गर्न बाध्य भयो । विद्यार्थीहरूले राहतको सास फेरे । पौडेलको नेतृत्वमा भएको यो आन्दोलन पछिल्लो दशककै मेडिकल कलेज सञ्चालकविरुद्धको सबैभन्दा सफल आन्दोलन मानिन्छ । यो घटनाले पौडेललाई मेडिकल क्षेत्रका विद्यार्थीहरूका लागि प्रेरणाको स्रोत बनाएको छ ।

आज पनि मणिपालका विद्यार्थीहरू पौडेललाई सम्मानका साथ सम्झिन्छन् । उनको साहस र नेतृत्वले मेडिकल शिक्षामा व्याप्त शुल्कको मनपरीविरुद्ध लड्न सकिन्छ भन्ने सन्देश दिएको छ ।

नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र)का अध्यक्ष एवं पूर्वप्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले प्राकृतिक स्रोतको उचित व्यवस्थापन र परिचालन गरेर मुलुकमा आर्थिक परिर्वतन ल्याउन सकिने धारणा राख्नुभएको छ ।

म्याग्दी हुँदै मुस्ताङ जाने क्रममा आज बिहान म्याग्दीको अन्नपूर्ण गाउँपालिकास्थित भुरुङ–तातोपानी, रुप्से झरना र अन्धगल्छीको अवलोकनपछि जनप्रतिनिधि र स्थानीयसँग अन्तर्क्रिया गर्दै उहाँले प्राकृतिक स्रोतलाई उचित व्यवस्थापन गरी पर्यटन प्रवर्धनको आधार बनाउन सकिने सम्भावना रहेको बताउनुभयो ।

“चीन र भारतलाई जोड्ने रणनीतिक महत्त्वको कालीगण्डकी काेरिडोर सडकको अवस्था, प्राकृतिक स्रोतको सम्भावना र परिचालनका विषयमा छलफल, पूर्वाधार विकासको आवश्यकता तथा जनताका समस्या बुझ्न पोखराबाट सडक मार्ग हुँदै मुस्ताङ जाने निर्णय गरेको हुँ”, उहाँले भन्नुभयो, “म्याग्दीमा रहेका प्राकृतिक तातोपानीका मुहानलाई संरक्षण, प्रवर्धन र व्यवस्थित गरेर स्वास्थ्य पर्यटनको विकास गराउन सकिने सम्भावना देखेको छु ।”

कालीगण्डकी र आसपासका नदीहरूमा निर्माण भइरहेका जलविद्युत् आयोजनामा रोजगारीका अवसर सृजना हुनुका साथै हिमाल, झरना र रमणीय दृष्यावलोकनमा पर्यटकको आकर्षण बढाउन प्राकृतिक सम्पदाको पहिचान, प्रवर्धन र विकास गर्नुपर्नेमा अध्यक्ष दाहालले जोड दिनुभयो । पर्यटन प्रवर्धनमार्फत नागरिकको आर्थिक अवस्थामा परिवर्तन ल्याउन सकिने उहाँको भनाइ छ ।

भुरुङ–तातोपानी कुण्डमा स्नान गरी अध्यक्ष दाहालले अन्नपूर्ण गाउँपालिकाका अध्यक्ष भारतकुमार पुन, पूर्वअध्यक्ष डमबहादुर पुन, स्थानीयवासीलगायत नेताकार्यकर्तासँग अन्तर्क्रिया गर्नुभएको थियो ।

अन्तर्क्रियाका क्रममा स्थानीयवासीले बेनी–जोमसोम–कोरला सडकको म्याग्दी खण्डमा पहिरो नियन्त्रण तथा कटान रोकथाम गरेर सुरक्षित रूपमा नियमित यातायात सञ्चालनको व्यवस्था मिलाउन माग गरेका थिए ।

अध्यक्ष दाहालले रणनीतिक महत्त्वको बेनी–जोमसोम–कोरला सडक स्तरोन्नतिलाई पूर्णता दिन, पहिरो तथा नदी कटान रोकथाम गर्न र कोरला नाका व्यापारिक रूपमा सञ्चालनमा ल्याउन सरकारको ध्यानाकर्षण गराउने प्रतिबद्धता जनाउनुभयो ।

देशका विभिन्न ठाउँमा पुग्दा जनताले सुशासन, समृद्धि र राजनीतिक स्थायित्व चाहेको बताउँदै उहाँले सबैको सहकार्य र समन्वयमा अहिलेको व्यवस्थालाई सुधार गरेर लैजानुपर्ने धारणा राख्नुभयो ।

“राजनीतिक नेतृत्वले जनता केन्द्रित प्रभावकारी काम गर्न नसक्दा जनतामा केही हदसम्म असन्तुष्टि बढ्ने गरेको छ । जनताको असन्तुष्टिलाई आधार मानेर केही तत्व मुलुकलाई पुनः निरङ्कुशतातर्फ फर्काउन खोजिरहेका छन् । यसका विरुद्ध सबै गणतन्त्र पक्ष एकजुट हुनु जरुरी छ”, उहाँले भन्नुभयो, “जनतामा गणतन्त्रको विकल्प सुधारिएको गणतन्त्र हो भन्ने चेतना जागिसकेका देश अहिलेको व्यवस्थाबाट पछाडि फर्कन सक्ने अवस्था छैन ।”  रासस