म्याग्दीमा नमुना संकलन गरिएका विभिन्न स्थानमा १४ प्रतिशत पिउने पानीमा दिसाका जीवाणु भेटिएको छ । स्वास्थ्य कार्यालय म्याग्दीले जिल्लाका ५ वटा स्थानीय तहमा पुगेर नमुनाका रूपमा संकलन गरेको पानी परीक्षण गर्दा स्वास्थ्य चौकी, सामुदायिक स्वास्थ्य इकाई, खानेपानीको ट्याकी र समुदायमा रहेको धाराको खानेपानीमा दिसामा हुने जीवाणु ‘इ.कोली’को मात्रा उच्च रहेको पाइएको हो ।

स्वास्थ्य कार्यालयले जिल्लाका ५८ स्थानमा संकलन गरेको नमुनामध्ये १४ प्रतिशतमा दिसामा पाइने जिवाणु भेटिएको जनस्वास्थ्य निरिक्षक भिमप्रसाद आचार्यले बताए । नमुना संकलनको क्रममा जिल्लाको बिम, रूम, मुदी स्वास्थ्य चौकी, प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्र गलेश्वरमा ‘इ.कोली’को मात्रा भेटिएको छ ।

स्वास्थ्य चौकीकै खानेपानीको धारामा जीवाणु भेटिएपछि सम्बन्धित स्थानीय तहलाई प्रयोगशालाको विवरण सहित जानकारी गराइएको स्वास्थ्य कार्यालयका प्रमुख भुवन ठकुराठीले बताए । नमुना संकलनको क्रममा जीवाणु भेटिएको बेनी नगरपालिका वडा नं ९ गलेश्वरको प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्रको खानेपानी बृद्धआश्रममा बस्ने बृद्धबृद्धाले समेत प्रयोग गर्ने गरेका छन् ।

सदरमुकाम बेनीदेखि ग्रामिण क्षेत्रसम्म संकलित नमूना बेनी अस्पतालको प्रयोगशालामा परीक्षण गर्दा १४ प्रतिशतमा ‘इ.कोली’ ३३ प्रतिशतमा अन्य जीवाणु भेटिएको छ भने ५३ प्रतिशत खानेपानी पिउन योग्य रहेको बताइएको छ ।

बेनी नगरपालिकामा १६ वटा नमूनामध्ये ९ वटामा इ.कोली भेटिएको छ । मालिका गाउँपालिकामा ८ वटामध्ये ७ वटामा इकोली, धवलागिरी गाउँपालिकामा ३ वटै नमुनामा इ.कोली र अन्नपूर्णमा १८ नमुनामा ३ वटामा इ.कोली जीवाणु भेटिएको छ । स्वास्थ्यचौकी बाहेक समुदायले प्रयोग गर्ने खानेपानीको मुहान, धारामा समेत जीवाणु भेटिएको छ ।

दैनिक प्रयोग हुने सार्वजनिक धारा, स्वास्थ्यचौकी, खानेपानीको मुहान र बालबालिकाको समेत पहुँचमा रहेको खानेपानीको संरचनामा जीवाणु भेटिएपछि शुद्ध खानेपानी वितरणका लागि थप योजना बनाउनुपर्ने आवश्यकता रहेको बताइएको छ । नमुना संकलनको क्रममा पिप्ले खानेपानी, बेगखोला खानेपानी, तातोपानीस्थित खालीखोला लगायतका खानेपानीको मुहानमा समेत इ.कोली र कोलीफर्म रहेको पाइएको स्वास्थ्य कार्यालयले जनाएको छ ।

झाडापखाला, हैजा, भाइरल ज्वरो र रुघाखोकीलगायत महामारीजन्य रोगको सङ्क्रमणबाट जोगिनका लागि पानीलाई शुद्धीकरण गर्नुपर्ने बेनी अस्पतालकी निमित्त प्रमुख अञ्जु थापाले बताइन् ।

‘इ.कोलीको कारण झाडापखाला, हैजा, भाइरल ज्वरो र रुघाखोकीलगायत महामारीजन्य रोगको सङ्क्रमण हुने डा. थापाको भनाई । खानेपानी गुणस्तरसम्बन्धी सरोकारवाला निकाय र स्थानीय तहमार्फत सुधार सहितका अभियान सञ्चालनका लागि समेत सुझाव दिइएको समेत स्वास्थ्यकर्मीले दिएका छन् ।

म्याग्दीको सदरमुकाम बेनीबजारमा सञ्चालित औषधी पसलहरुको बुधबार अनुगमन गरिएको छ । स्वास्थ्य कार्यालय म्याग्दीको अगुवाइमा बेनीमा सञ्चालनमा रहेका डेन्टलसहित ५ औषधी पसलहरुमा अनुगमन गरिएको हो ।

औषधी पसललाई नियम अनुसार सञ्चालन गर्ने गरी सुरू गरिएको अनुगमनको पहिलो चरणमा गरिएको अनुगमनमा सबै पसलहरु दर्ता र नवीकरण गरेको तथा म्याद गुज्रिएका औषधीहरुलाई छुट्टै व्यवस्थापन गरिएको भएपनि केहीको ल्याब मापदण्ड अनुसार नभएको, डेन्टलमा बिरामी चेकजाँच गर्ने कोठा साँधुरो, फोहोर भेटिएको स्वास्थ्य कार्यालयका जनस्वास्थ्य अधिकृत राजेन्द्र सापकोटाको भनाई छ ।

बुधबधार निलगिरी मेडिसिन सेन्टर,न्यु युगल फार्मेसी, पाण्डे मेडिकल हल, ढकाल मेडिकल हल,बेनी सञ्जीविनी हेल्थ क्लिनिकमा अनुगमन गरिएको थियो। अनुगमनका क्रममा बेनी अस्पतालका डाक्टर रामु सापकोटाले औषधी बिक्रेताहरुले डाक्टरको प्रेसक्रिप्सनमा औषधि वितरण गर्नुपर्ने, प्रयोगकर्ताले औषधिको दुरुपयोग गर्न सक्ने भएकाले सचेत हुनुपर्नेमा जोड दिए ।

अनुगमन टोलीमा स्वास्थ्य कार्यालयका प्रतिनिधिमा ल्याब, फार्मेसीका प्रतिनिधि,म्याग्दीमा प्रहरी, प्रशासन र घरेलु तथा साना उद्योग कार्यालय लगायतको उपस्थिती रहेको थियो । बेनीबजारमा औषधि पसलको अनुगमनलाई निरन्तरता दिने स्वास्थ्य कार्यालयले जनाएको छ । विगतमा अनुगमनमा दिइएको निर्देशन समेत कार्यान्वयन नगरेको अवस्थामा भेटिएकालाई सुध्रिन १५ दिनको समय दिइएको छ भने बिरामीको चेकजाँच गर्ने, ल्याबको संरचना परिवर्तन गरी सेवा सञ्चालन गर्ने गरी १ महिनासम्मको सुधारको समय समेत तोकिएको छ । ्

बेनी नगरपालिकाको आन्तरिक तथा बाह्य हिन्दु धर्मालम्बीलाई भित्राउने महत्वपूर्ण परियोजना रावण पार्क (उद्यान) निर्माणमा सर्वोच्चले अवरोध गरेपछि थप निर्माण प्रक्रिया अन्यौलमा परेको छ । संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उद्यन मन्त्रालयसँगको साझेदारीमा बेनी नगरपालिकाले वडा नम्बर ५ मा उद्यान निर्माणको कार्यसँगै रावणको मुर्ती समेत तयार भएको अवस्थामा सर्वोच्चले रोक्न आदेश दिएको हो ।

उक्त परियोजनामन्त्रालय र नगरपालिकाको ७०÷३० को सहकार्य रावणको मूर्तिसहित पार्क निर्माण भइरहेको थियो ।२०७७ सालमा सुरु भएको काम बिचमा केही समय रोकिएपनि पछिल्लो समय निर्माण कार्य चलिरहेको थियो ।

पार्कमा रावणको ६ मिटर अग्लो मूर्तिसमेत बनाइने, पुलहाश्रममा रहेका ऋषिमुनि मन्दिर, हवन कुण्डलगायतका संरचनालाई संरक्षण गरी पार्क बनाउने योजनासहित नगरपालिकाले योजना अगाडि बढाएको थियो ।उक्त योजनाविरुद्ध पर्वतका केदारनाथ दासले प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषदको कार्यालय, संस्कृति पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालय, बेनी नगरपालिका, पुलत्स्य–पुलाहश्रम क्षेत्र विकास कोषलाई विपक्षी बनाएर सर्वोच्चमा रिट दायर गरेका थिए । आइतबार न्यायाधीश महेश शर्मा पौडेलको एकल इजलासले रावण पार्क र प्रतिमा नराख्न अन्तरिम आदेश जारी गरेको हो ।

निर्माण गर्न लागेको रावणपार्क निर्माणको कार्य तत्काल नरोकिएमा गैर संवैधानिक रुपमा राष्ट्रको रकम खर्च भई दुरुपयोग हुन जाने र वासिन्दाले पवित्र तीर्थस्थल पूण्यभूमिको संरक्षण संवर्धन र पूजासेवा गर्दै आएको तपस्या खण्डित हुने र धार्मिक एवं सामाजिक सद्भाव समेत खल्बलिने भई निवेदकको निवदेनको औचित्य समाप्त हुने भन्दै मुद्दाको अन्तिम किनारा नभएसम्म पार्क निर्माण गर्ने अन्तरिम आदेश जारी गर्न माग गर्दै दासले असार १८ गते सर्वोच्चमा निवेदन दिएका थिए ।

बेनी नगरपालिकाको गौरवको आयोजना रहेको रावण पार्कलाई नगरपालिका निर्वतमान मेयर हरिकुमार श्रेष्ठ र हालका मेयर सुरत केसीले प्राथमिकताका साथ अगाडी बढाएका थिए ।

रावण उद्यान बनाउन गत भदौमा काठमाडौको धर्मा एस कास्यप जेभीले गत सोही महिनामा रु. एक करोड ७६ लाख ७७ हजार ५६३ मा ठेक्का सम्झौता गरेको थियो। पर्यटन मन्त्रालयले दुई करोड ११ लाख र नगरपालिकाले एक करोड १४ लाख बिनियोजन गरेर ठेक्का आव्हान गरेको अवस्थामा अहिले रावणको मुर्ति, बगैचा, बिश्राम स्थल लगायतका पुर्बाधार तयार भइरहेको थियो । चौध रोपनी क्षेत्रफलमा फैलिएको पुलह पुलत्स्य क्षेत्रको चार रोपनीमा सो उद्यान बनाउन लागएको हो ।हालको मन्दिर, हवन कुण्ड, रावणको नाबी गाडेको ठाउँलाई यथावत राखेर पूर्वाधार बनाइने भएको छ।

रामायणको पाँचौ अध्यायमा रावणको जन्म पछैमा भएको उल्लेख छ । पुलह, पुलत्स्य र भरत ऋषिले पछैमा तपस्या गरेको रामायणमा ब्याख्या गरिएको छ ।पछैमा पौराणिक महत्व झल्कने किसिमको रावणको आकर्षक मुर्ति राख्ने, बगैचा निर्माण, नाबी गाडेको लगायत ठाउँको संरक्षणका लागि पुर्बाधार र दुई सय मिटर कालोपत्रे गर्ने योजना छ । मुक्तिनाथ प्रवेशद्वार गलेश्वर, पुलाचौरको पछै, जगन्नाथ र टोड्के क्षेत्रलाई समेटेर धार्मिक कोरिडोर बनाउने योजनाको काम समेत अगाडी बढाउने तयारी भइरहेको थियो ।

विश्वकमा अति पवित्र तीर्थस्थलमा
श्रीमद्भागवत महापुराणको सप्तम स्कन्दको अध्याय १४ को दण्डकका अनुसार पुलस्त्य पुलहाश्रम क्षेत्र विश्वका अति पवित्र १५ तीर्थस्थलमध्ये एक मानिन्छ। पुराणप्रसिद्ध ३ ऋषिहरू पुलह, पुलस्त्य र विश्रवा म्याग्दी पुलाको पछैमा अध्ययन र चिन्तनमनन गर्दै बसेको पुराणमा उल्लेख छ। पुराणप्रसिद्ध ३ ऋषिहरू पुलह, पुलस्त्य र विश्रवा म्याग्दी पुलाको पछैमा अध्ययन र चिन्तनमनन गर्दै बसेको पुराणमा उल्लेख छ ।

पुराणका अनुसार विश्रवा ऋषिको छोरा रावणको जन्म यही पुलस्त्य आश्रममा नै भएको उल्लेख छ। सत्ययुगमा पुलह र पौलस्त ऋषिले यहाँ तपस्या गरेर हवन (यज्ञ) गर्न लाग्दा पानी पर्न थालेको उल्लेख पाइन्छ। ऋषिद्वयले इन्द्रसँग प्रार्थना गरेर यज्ञ सम्पन्न भएपछि मात्र वर्षा गराउन आग्रह गरेपछि धेरै समयपछि मात्र पानी परेको शास्त्रमा वर्णनमा समेत पढ्न पाइन्छ। ओढारभित्र यज्ञका अवशेष चरु भेटिनुले पनि यो ठाउँको महत्व उजागर गरेको स्थानीयको भनाइ छ। पौलस्त्य मन्दिर नजिकै रावणको नाभी गाडिएको ढुंगा (पत्थर) समेत छ। पछैमा दक्षिण भारत, भुटान र श्रींलकाबाट आएका धार्मिक तिर्थयात्री जोखिम मोलेर पैदल तथा सडक सञ्जालबाट पुग्ने गरेका छन्।